Het moet normaal worden om wetenschappelijk onderzoek van anderen te herhalen, en daartoe moeten die anderen zorgen dat het ook goed te herhalen is. Dat is de kern van een zojuist verschenen KNAW-advies.

Daarnaast moet er uiteraard ook meer financiering komen voor replicatieonderzoek; NWO is daar al voorzichtig mee begonnen. En tijdschriften moeten publicaties over zulk onderzoek gemakkelijker accepteren, ook al is de nieuwswaarde wat minder.

Het advies Replication studies – Improving reproducibility in the empirical sciences is een reactie op berichten dat heel veel experimenten een ander resultaat opleveren wanneer iemand anders probeert ze op precies dezelfde manier te herhalen. Soms blijkt dan achteraf een stomme fout te zijn begaan, soms is ook volmaakt onduidelijk waar het fout ging.

Met name in de medische wetenschappen en in de life sciences lijkt dat zo langzamerhand een enorm probleem te zijn. Vooral vanwege het vervolgonderzoek dat al op zulke experimenten is gebaseerd op het moment dat de fout uitkomt, en dat dan eveneens de prullenmand in kan.

Een probleem daarbij is dat vaak moeilijk valt te achterhalen hoe dat eerste experiment precies is uitgevoerd. De KNAW vindt dan ook dat onderzoeksfinanciers en tijdschriften moeten eisen dat onderzoekgegevens en -methodes volledig toegankelijk zijn, en dat gedetailleerde checklists worden aangehouden om te zorgen dat publicaties compleet zijn.

Ook moeten er prikkels komen om gedegen en reproducerbaar onderzoek te doen en om ook negatieve resultaten te publiceren, in plaats dat alleen maar wordt gehamerd op originaliteit, innovativiteit en hijgerigheid.

Maar de KNAW wil ook dat het onderzoek zélf voortaan degelijker wordt uitgevoerd, dat resultaten zorgvuldiger worden geïnterpreteerd en dat er meer aan kwaliteitscontrole wordt gedaan, zodat het extra replicatieonderzoek er niet toe leidt dat er nóg meer publicaties achteraf de prullenmand in gaan.

bron: KNAW