In Californië is een soort moleculair klittenband ontwikkeld dat net zoiets doet als natuurlijke antilichamen. Alleen is het veel robuuster en heb je de structuur beter in de hand, zo valt op te maken uit een publicatie in ACS Nano.

Volgens Berkeley Lab-onderzoeker Ron Zuckermann zou je het onder meer kunnen verwerken in biosensoren die selectief één bepaald toxine of virus binden.

Basis voor het klittenband zijn zogeheten ‘peptoids’, een eerdere uitvinding van Zuckermann. Peptoids zijn ketens van een variant op het aminozuur glycine, met de zijketen aan de stikstof in plaats van aan de koolstofkern daarnaast. Zo’n synthetisch polymeer lijkt qua structuur op een eiwit maar is ongevoelig voor de enzymen die échte eiwitten afbreken, en bovendien chemisch een stuk stabieler.

Een volgende uitvinding van Zuckermann was dat sommige peptoids zichzelf kunnen assembleren tot velletjes met een dikte van een paar nanometer.

En de nieuwste ontdekking is dat je hier en daar een afwijkend stukje keten kunt inbouwen in zo’n peptoid. Wanner de nanovelletjes ontstaan, wordt dat fragment niet mee ingebouwd. Het eindigt als een lus die naar buiten steekt in het omringende oplosmiddel.

En het mooie is uiteraard dat je kunt kiezen uit welke moleculen je die lus opbouwt, en dat je dus lussen op maat kunt maken die zich specifiek aan één bepaalde vorm hechten. Precies zoals natuurlijke antilichamen doen. De mogelijkheden beperken zich niet tot enzymen; Zuckermann heeft ook al klittenband gemaakt dat selectief nanogouddeeltjes bindt.

Volgens hem is het een belangrijke stap naar het toepassen van de regels voor natuurlijke eiwitvouwing op puur synthetische materialen. De mogelijkheden zijn eindeloos: “We beginnen nog maar net aan het oppervlak te krabben.”

bron: DOE/Berkeley Lab