In de VS is een simpele manier bedacht om moleculen te screenen op werkzaamheid tegen het eetlustopwekkende hormoon ghreline. Het zou de zoektocht naar medicijnen tegen obesitas een aardig zetje kunnen geven, zo suggereren Amanda Garner en Kim Janda (Scripps Research Institute, Californië) in Angewandte Chemie.

Hun assay kijkt niet naar ghreline zelf, maar naar het enzym dat dit hormoon activeert. Dat enzym heet ghreline-O-acyltransferase, afgekort GOAT. De activering werkt door verestering van de inactieve vorm van ghreline met een vetzuur.

GOAT blokkeren is een voor de hand liggende manier om ghreline te remmen. Maar tot nu toe was het heel lastig om de activiteit van GOAT te meten, teneinde na te gaan of je inhibitor werkte. Het kon wel, bijvoorbeeld met radioactieve labels, maar de procedures waren zó bewerkelijk dat aan high-throughputscreening van duizenden medicijnkandidaten eenvoudig niet te denken viel.

Met de nieuwe assay kan dat wél. Janda noemt het zelf een ‘catalytic assay using enzyme-linked click-chemistry assay’, afgekort cat-ELCCA. Het idee is dat je inactief ghreline immobiliseert op een chip, en zorgt dat ook dat vetzuur aanwezig is. Maar dan wel een iets gemodificeerd vetzuur met een alkyngroep die zich leent voor klikchemie.

Tevens aanwezig is het enzym HRP (mierikswortelperoxidase) dat waterstofperoxide produceert en daarmee andere reacties kan katalyseren. Ook dit enzym is gemodificeerd voor klikchemie, en wel met de azidegroep die de andere helft van de klikreactie vormt.

Is GOAT actief, dat zet het dat gemodificeerde vetzuur keurig aan het ghreline. Vervolgens klikt HRP aan het geheel vast. En dát kun je weer zichtbaar maken door de kleurstof Amplex Red toe te voegen, die in aanwezigheid van waterstofperoxide verandert in een fluorescente stof genaamd resorufin.

Is GOAT niet actief, dan blijft HRP ook niet hangen en zie je geen verkleuring (uiteraard kan het geen kwaad om vóór toevoeging van de kleurstof de niet-gebonden reagentia even weg te spoelen).

De auteurs verwachten dat je soortgelijke tests ook kunt gebruiken voor andere enzymen die op vergelijkbare wijze ‘iets’ modificeren. Op voorwaarde uiteraard dat de klikchemie-aanpassingen dat proces niet verstoren.

Bron: C&EN