Met ionische vloeistoffen kun je bacteriële huidinfecties te lijf. Ze dringen gemakkelijk door de huid heen en zowel antibiotica als de beschermende biofilms van die bacteriën lossen er in op, melden onderzoekers van de UC Santa Barbara en het Los Alamos National Laboratory. Ze hebben octrooi aangevraagd en spreken nu al van een ‘magic bullet’.

In PNAS schrijven Samir Mitragotri en collega’s dat menselijke huidcellen er zelf totaal geen last van hebben. Althans voor zover ze hebben kunnen vaststellen. Het versterkt intussen wel het gevoel dat het essentieel is om handschoenen aan te trekken voordat je met een willekeurige ionische vloeistof aan de slag gaat.

Zoals bekend zijn die ionische vloeistoffen combinaties van kationen en anionen met een heel laag smeltpunt, in dit geval beneden kamertemperatuur. De Amerikanen hebben twaalf verschillende combinaties uitgeprobeerd waaronder ook een paar ‘deep eutectic solvents’, dat zijn mengsels van meer dan twee componenten. Als doelwit dienden de bacteriën Pseudomonas aeroginosa en Salmonella enterica.

De resultaten komen er op neer dat ioniosche vloeistoffen vaker wel dan niet dodelijk zijn voor die bacteriën: hun biofilms lossen er in op en elk afzonderlijk kunnen ze er kennelijk ook slecht tegen. In vitro blijkt de cytotoxiciteit voor menselijke epitheelcellen meestal heel erg mee te vallen, al zaten er een paar uitschieters naar boven bij. En in alle gevallen maakten de vloeistoffen de bovenste huidlaag beter doordringbaar voor andere stoffen, zoals de suiker mannitol en het antibioticum cefadroxil.

Als beste van de twaalf kwan cholinegeranaat uit de bus, dus het zout van 3,7-dimethyl-2,6-octadieenzuur met choline als tegenion. Die componenten hebben als extra voordeel dat het natuurproducten zijn die allebei afzonderlijk gelden als veilig, wat de drempel voor klinische tests een stuk lager zou moeten maken.

De auteurs zien in de eerste plaats militaire toepassingen: op het slagveld zou je er open wonden mee kunnen ontsmetten, als tijdelijke bescherming terwijl het slachtoffer onderweg is naar het hospitaal. Dat deze ionische vloeistoffen buiten de koelkast gewoon goed blijven, is daarbij een belangrijke overweging.

bron: Los Alamos National Laboratory