De meeste promovendi en postdocs in de chemie- en biotechsector zijn allang geen Hollanders meer. In mei konden vijftig toptalenten uit de hele wereld een week lang gratis kennismaken met Nederlandse bedrijven, kennisinstellingen en cultuur. Maar willen de buitenlandse toptalenten hier wel aan het werk?

“Nederland is zeker een van de mogelijkheden voor mij”, vertelt Luisa Di Stephano, een van de deelnemers aan de excursieweek voor buitenlandse onderzoekers. “Zodra mijn postdoc in de VS is afgerond, wil ik terug naar Europa.” De van oorsprong Italiaanse wil graag weer meer in de buurt van haar familie wonen. “Verder heb je in de VS weinig persoonlijke ruimte; voor vakantie of flexibele werktijden hebben ze daar geen begrip. Ik verwacht dat dit hier beter is.”

Het is voor het eerst dat op deze schaal buitenlandse chemici en biotechnologen naar Nederland worden gehaald voor een kennismakingsweek. Dat gebeurt volgens organisator Haifen Hu op aanvraag van bedrijven die vonden dat er op de carrièrebeurs BCF Event te weinig buitenlanders afkwamen. Om het talent aan te trekken plaatste Hyphen Projects een oproep op Naturejobs: ‘Meld je aan om gratis een week kennis te maken met de chemie en life sciencessector in Nederland.’

Uit de ruim driehonderd aanmeldingen selecteerden de recruitment agencies CLS Services en Nutri-akt een zeer diverse groep van vijftig deelnemers. Van masters tot postdocs, van brandstofdeskundigen tot farmacologen. Ze komen van over de hele wereld; ongeveer de helft uit Europa, de rest uit Noord-Amerika, Zuid-Amerika en Azië. Ze hebben één ding gemeen: ze zoeken een baan, al dan niet in Nederland.

“Ik kom vooral kijken wat jullie hier te bieden hebben op het gebied van vaccinonderzoek”, zegt Neha Kothari uit India. “Ik wil een onderzoeksplek van hoge kwaliteit en met veel internationale samenwerking. Als dat in Nederland te vinden is, prima. Maar als ik elders een betere positie vind, ga ik daarheen.”

Muizenziekenhuis

Op het Nederlands Kanker Instituut doet onderzoeksmanager Henri van Luenen zijn uiterste best om de deelnemers te overtuigen dat zijn instituut de hoge kwaliteit en diversiteit kan bieden die zij zoeken. “Er is hier veel verschillend onderzoek, van imagingtechnieken tot bioinformatica en genenonderzoek. En natuurlijk geeft de samenwerking met het ziekenhuis ons toegang tot veel onderzoeksmonsters. We hebben zelfs een muizenziekenhuis voor knock-outmodellen, inclusief mini-MRI scan. Echt, je kunt hier doen wat je maar wilt. Het onderzoek naar kanker is hemelsbreed.”

“Maar wat zijn de doorgroeimogelijkheden?” klinkt de kritische stem van een van de high-potentials. Van Luenen pareert: “De promovendi krijgen bij ons alle gelegenheid zich te ontplooien. Elke vrijdag hebben we voor hen uitdagende lezingen en aanvullend een lunch met de spreker. Als postdoc krijg je veel vrijheid in je onderzoek en daarna kun je – met de juiste capaciteiten – opklimmen tot groepsleider.”

Hannah Kulyk, een Oekraïense chemicus, ziet het in ieder geval wel zitten. “Ik denk echt dat er hier veel meer mogelijkheden zijn dan thuis”, mijmert ze. “Goed onderzoek, maar vooral de mogelijkheid om carrière te maken, daar ben ik naar op zoek. Nu nog een succesvol bedrijf vinden.”

Trivia

Bloedbank en onderzoeksinstituut Sanquin koos voor een ludiekere aanpak om op te vallen tussen de twaalf deelnemende bedrijven en kennisinstellingen. Manager Roel Melsert begint het programma met een grijns en de mededeling: “Jullie zijn toptalenten, dus beginnen we met deze test over Nederland. Ik heb hoge verwachtingen van jullie.”

Tijdens de quiz wordt het wel duidelijk dat de deelnemers niet zijn geselecteerd op hun kennis van Nederlandse trivia; meer dan de helft herkent Johan Cruijff niet en ook hoeveel kinderen Máxima heeft, is een moeilijke. Maar met de specifieke kennis zit het wel goed blijkt even later uit een levendige discussie tussen een deelnemer en het Quality Control departement van Sanquin.

Het Amsterdams Medisch Centrum legt daarentegen vooral nadruk op hun ‘excellente’ onderzoek en goede voorwaarden met hun slogan: It’s good to be at the AMC. Na dik twee uur presentaties in het halfduister overwint de jetlag het echter bij de gasten van ver. Hier en daar ligt zelfs iemand languit op tafel.

Bedrijfsstandjes

Niet iedereen is gecharmeerd van de vele bezoeken aan instituten. “Ik ben hier vooral om bedrijven te ontmoeten”, stelt Sriappareddy Tamalampudi, promovendus in biochemische technologie en afkomstig uit Japan. “Ik hoop een interessante carrière te vinden in de brandstof- of chemische industrie. Dat is echt iets voor mij.”

Organisator Hu legt uit: “Om buitenlandse talenten naar het BCF Event te halen, moesten we ze wel iets meer bieden dan één dag bedrijfsstandjes aflopen.” Voor een gevarieerd programma kreeg ze steun van onder andere de Amsterdamse Innovatie Motor en natuurlijk van de vier bedrijven en acht instituten die zijn bezocht. “Juist de minder bekende bedrijven grijpen de kans om zich wat extra te profileren bij deze verse werknemers-in-spe”, signaleert Hu.

“De Nederlandse high potentials hebben het voor het kiezen en gaan vaak voor grote jongens als Shell en DSM”, bevestigt Caroline Dorrepaal, human resource manager bij Avantium, een van de bezochte bedrijven. Juist daarom doet het bedrijf – met circa honderd werknemers van vijftien nationaliteiten – veel aan werving onder buitenlanders. “De poel van hoger opgeleiden in de farma en chemie wordt steeds kleiner door de vergrijzing en het tekort aan nieuwe aanwas. In het buitenland zijn vaak nog wel mensen die de ervaring hebben waarnaar wij op zoek zijn. Daarnaast zijn ze vaak een tikje goedkoper dan Nederlanders, dat is ook nooit weg.”

Verbazen

Via speed dates, een serie korte gesprekken tussen werkgever en werknemer, konden bedrijven ook individueel kennismaken met de deelnemers op het BCF Event. Alleen het Centrum voor Translationele Moleculaire Medicijnen maakte gebruik van deze mogelijkheid. “We waren erg onder de indruk van de kwaliteit van de kandidaten”, zegt groepsleider oncologie Eric Caldenhoven. “Deelnemen aan dit project is voor ons voordeliger dan zelf mensen naar Nederland halen. Bij zeker vijf van de tien speeddaters dacht ik: ‘Die moeten we hebben.’”

Ook de deelnemers lijken positief. Immunologe Cristane Cruz uit Brazilië: “Het is hier leuker dan ik had verwacht. Ik vind Amsterdam een mooie stad, de mensen zijn erg open en aardig, en er zijn zo te zien best mogelijkheden om goed onderzoek te doen. Ja, ik denk dat ik hier best zou willen werken.”

Voor het zover is, zal ze nog wel aan wat typisch Nederlandse dingen moeten wennen. Tijdens de excursies verbazen de buitenlandse talenten zich bijvoorbeeld over de Nederlandse veiligheidsmaatregelen waardoor de labtafels en kantoren gescheiden zijn. “Wat onhandig zeg. Moet dat echt?”

Ook het eten bracht verrassingen. Stroopwafels en hagelslag scoren alvast hoge punten, maar “Wat zijn dat voor gekke broodjes met krenten?”

FEITELIJK

En wat vonden de deelnemers ervan?

• 27% heeft hier nu gesolliciteerd

• 94% gaat nog solliciteren

• 73% kwam om hier een baan te vinden

• 97% ziet carrièremogelijkheden in Nederland

• 96% beveelt Nederland aan om er te werken

Bron: Hyphen Projects

Bron: C2W life sciences 14, 12 juli 2008