EDTA-verpakking zorgt voor sterk verbeterde ijzeropname

Verrijking van meel met ijzer werkt beter wanneer je dat ijzer afschermt met de organische verbinding EDTA. Zo wordt voorkomen dat dat ijzer in de maag een onverteerbare verbinding vormt, zo schrijven onderzoekers van Wageningen Universiteit, Unilever en Akzo Nobel deze week in The Lancet.

Ze hopen met hun uitvinding iets te kunnen doen aan het feit dat de helft van de kinderen in ontwikkelingslanden lijdt aan bloedarmoede door ijzergebrek.

De oorzaak van het ijzergebrek is niet zozeer een tekort aan ijzer als wel een teveel aan granen in het dieet. In granen komen fytaten voor, die plantaardig ijzer binden als onoplosbare zouten die ook niet worden afgebroken in het maag-darmkanaal. Het gevolg is dat het lichaam uiteindelijk slechts 5% van alle ijzer uit plantaardig voedsel opneemt.

Tot nu toe heeft men geprobeerd om het probleem op te lossen door simpelweg ijzerpoeder (elektrolytisch bereid) aan maïs- en tarwemeel toe te voegen. Dankzij inspanningen van onder meer de Wereldgezondheidsorganisatie en Unicef gebeurt dit al in 49 landen.

De Nederlandse onderzoekers hadden echter het vermoeden dat deze methode niet erg efficiënt is omdat het extra ijzer net zo goed door fytaten wordt gebonden. Vanaar het idee om ijzer in de ‘chemische tangverbinding’ EDTA te verpakken zodat de fytaten er niet meer bij kunnen. Het voordeel van de ontstane verbinding, NaFeEDTA.3H₂O, is dat hij vooral in het zure milieu van de maag erg stabiel is. In de dunne darm, bij een hogere pH, komt het ijzer gemakkelijk weer vrij.

De onderzoekers hebben het uitgeprobeerd op 516 Keniaanse schoolkinderen die dagelijks gedurende vijf maanden een pap van volkoren maïsmeel te eten krijgen. Bij een op de drie kinderen bevatte het meel 56 mg metallisch ijzer per kg (een Zuid-Afrikaanse overheidsnorm). Een tweede groep kreeg meel met 56 mg ijzer in de vorm van ijzer-EDTA per kg, de derde groep kreeg meel zonder extra ijzer.

Resultaat: bij de groep die ijzer-EDTA kreeg kwam 89 procent minder bloedarmoede voor, terwijl het ‘gewone’ ijzer niets hielp.

bron: Wageningen UR