Menselijke huidcellen kunnen rechtstreeks worden omgebouwd tot bloedlichaampjes, zonder dat ze tussentijds in stamcellen hoeven te veranderen. Die doorbraak meldt Mickie Bhatia (McMaster University, Canada) op de website van Nature.

De transformatie komt tot stand door de huidcellen (fibroblasten) met behulp van een virus het OCT4-gen te te dienen. OCT4 is één van de vier factoren die de Japanse onderzoeker Shinya Yamanaka drie jaar geleden voor het eerst gebruikte om fibroblasten om te zetten in iets dat op embryonale stamcellen leek.

Bhatia laat echter de drie andere factoren weg en dient in plaats daarvan cytokinen toe, eiwitten die het immuunsysteem stimuleren. De fibroblasten blijken dan te veranderen in zogeheten voorlopercellen, die zich kunnen ontwikkelen tot volwassen rode bloedcellen, witte bloedcellen of bloedplaatjes.

Voor zover Bhatia heeft kunnen waarnemen, gaan de cellen echter niet terug tot het niveau van pluripotente stamcel. En dat betekent weer dat ze niet kunnen uitgroeien tot iets anders dan een bloedcel, en dus ook niet tot (bijvoorbeeld) een tumor.

Het zou kunnen betekenen dat je mensen in de toekomst een bloedtransfusie kunt geven op basis van hun eigen huid. Een persbericht van de universiteit suggereert dat de klinische tests al in 2012 kunnen starten.

Maar het versterkt ook het sluimerende vermoeden dat je in principe zowat elk type cel kunt veranderen in zowat elk ander type cel, en dat je er alleen maar achter hoeft te komen welke stof welke overgang katalyseert.

bron: Nature, McMaster University