Een eiwit uit de lever blijkt de alvleesklier te kunnen stimuleren tot de aanmaak van meer insulineproducerende cellen.Als het bij mensen net zo goed werkt als bij muizen levert het wellicht een remedie tegen ouderdomsdiabetes op, schrijven Harvard-onderzoekers in het tijdschrift Cell.

Die insulineproducenten staan bekend als bètacellen, en Douglas Melton en collega’s hebben het eiwit daarom de naam betatrofine (letterlijk betavoerder) meegegeven. Hoe het er precies uit ziet is nog niet duuidelijk, maar uit de genetische code valt af te leiden dat het bestaat uit 198 aminozuren.

Ze kwamen dat gen op het spoor door muizen een peptide genaamd S961 toe te dienen dat zich bindt aan insulinereceptoren. Dat is niet gezond maar het heeft als bijwerking dat het op de een of andere manier de productie van bètacellen opjaagt, in elk geval bij jonge dieren.

Vervolgens onderzochten ze welke genen van expressie veranderden en dus met die ‘een of andere manier’ te maken konden hebben. Zo kwamen ze uiteindelijk op het betatrofine-gen uit. Inmiddels hebben ze het vrijwel ongewijzigd teruggevonden in alle zoogdiergenomen die ze doorzocht hebben, inclusief dat van de mens.

Injecties met betatrofine blijken inderdaad bij 8 weken oude muizen de aanmaak van bètacellen met gemiddeld een factor 17 te verhogen. Op andere celtypes lijkt het nieuw ontdekte hormoon geen invloed te hebben.

De volgende vraag is nu of het bij oudere muizen én mensen ook werkt. Ouderdomsdiabetes (diabetes type 2) wordt veroorzaakt doordat bètacellen minder goed gaan functioneren terwijl ze ook nauwelijks meer worden ververst. Het idee is dan om met betatrofine het aantal cellen dusdanig te verhogen dat ze samen weer voldoende insuline aanmaken om de natuurlijke regeling van de bloedsuikerspiegel weer mogelijk te maken.

Voordeel zou ten eerste kunnen zijn dat je betatrofine lang niet zo vaak hoeft te injecteren als insuline. Melton hoopt op eens per maand of misschien zelfs maar eens per jaar. Bovendien vermijd je de complicaties die aan lichaamsvreemde insuline kunnen vastzitten.

Of betatrofine ook iets kan betekenen voor mensen met diabetes type 1, waarbij de bètacellen door het eigen immuunsysteem worden afgebroken, is nog niet duidelijk. Maar Melton hoopt uiteraard van wel.

bron: news@nature