Met een variant op CRISPR-Cas9 kun je gemodificeerde runderen kweken met bovengemiddelde resistentie tegen rundertuberculose. En dat dit geen detecteerbare neveneffecten oplevert is eigenlijk het grootste nieuws, schrijven Chinese onderzoekers in het tijdschrift Genome Biology.

Eerdere pogingen om het rundergenoom te editen met CRISPR-Cas9 leidden juist wél tot neveneffecten. Bijvoorbeeld omdat de modificatie een onbedoeld effect heeft op de expressie van genen die in de buurt zittten of omdat CRISPR net niet specifiek genoeg is en Cas9 op een verkeerde plek laat knippen.

Yong Zhang en collega’s van Northwest A&F University in Shaanxi hebben dan ook vooral moeite gestoken in een stelselmatige zoektocht naar een plekje in het rundergenoom waar de bijwerkingen minimaal zijn. Bovendien vervingen ze het gebruikelijke Cas9 door Cas9n, een single Cas9 nickase-enzym dat maar één van beide DNA-strengen doorknipt en zo de nodige conflicten met DNA-reparatiemechanismes omzeilt.

Het toegevoegde gen is op zich niet zo bijzonder. Het codeert voor NRAMP1, wat staat voor natural resistance-associated macrophage protein 1. Dat dat transporteiwit sommige pathogenen hindert door hun voorraad Fe²⁺ en Mn²⁺ te kapen, is al langer bekend.

Het inbouwen van dat gen is een variatie op het traditionele kloonproces, waarbij je een eicel leeghaalt en er DNA in stopt uit een cel van een ander rund. In dt geval modificeer je dat vervangende DNA van tevoren.

Het leverde tot nu toe elf gezonde kalveren op die duidelijk minder vatbaar waren voor infectie met Mycobacterium bovis. Op zich is dat al goed nieuws: die bacterie kan ook mensen besmetten via rauwe melk, en met name de Britten hebben haar daarom de oorlog verklaard - met fatale gevolgen voor de Britse dassenpopulatie die geldt als belangrijke verspreider van de infectie.

Maar Zhang ziet het vooral als proof of principle: als dit lukt, lukt het ook met andere genen.

bron: Biomed Central