Het buitenste laagje van de huid bevat de trigger die melanomen aanzet tot uitzaaien. Met een huidcrème moet je dat in principe kunnen tegenhouden, suggereren onderzoekers van de universiteit van Tel Aviv in het tijdschrift Molecular Cell.

Die melanomen zijn de meest dodelijke vorm van huidkanker. Ze ontstaan onderin de opperhuid (de basale epidermis) en in eerste instantie blijven ze op dezelfde diepte en breiden zich alleen radiaal uit. Op dat moment kunnen ze weinig kwaad. Maar op een gegeven moment worden ze agressief, groeien door naar de diepere huidlagen en bereiken uiteindelijk de bloedbaan, waarna er vaak geen houden meer aan is. Wat die vrij plotselinge omslag veroorzaakt, was tot nu toe echter een raadsel.

Volgens Carmit Levy en collega’s is de clou dat ze eerst precies de andere kant uit groeien, dus naar het oppervlak van de opperhuid toe. Daar wordt het bruine pigment melanine geproduceerd, en die productie wordt onder meer geregeld door een transcriptiefactor genaamd MITF. En dat MITF wordt weer geregeld via de Notch-signaalroute die je ook in veel andere organen terugziet.

In melanoomcellen blijkt dat MITF echter nog een andere functie te hebben. Het verhindert de productie van een microRNA genaamd miR 222/221. Notch-signalen (in de vorm van eiwitliganden op het oppervlak van gezonde huidcellen) kunnen onbedoeld ook déze functie uitschakelen, zodat er veel te veel van dat microRNA wordt geproduceerd. En het lijkt er sterk op dat dat microRNA het melanoom in staat stelt om agressief te worden en naar binnen te groeien.

Levy en collega’s namen in eerste instantie aan dat er een mutatie voor nodig zou zijn, en onderzochten honderden monsters van melanomen en gezond huidweefsel om het genetische verschil te ontdekken. Daar kwam dus de verrassende conclusie uit dat helemaal geen kwestie van een mutatie is, maar puur van de micro-omgeving in verschillende huidlagen.

Het goede nieuws is volgens hem dat er al veel bekend is over Notch-signalen, en dat er ook al medicijnen bestaan om ze te blokkeren. Vandaar dat idee van die huidcrème, al zal het nog lastig worden om een stof te vinden die alleen dít effect blokkeert en niet de melanocytenregeling.

bron: American Friends of Tel Aviv University