Stamcellen niet meer nodig om diabetes te genezen

Door toevoeging van drie extra genen zijn ‘gewone’ cellen uit de alvleesklier van volwassen muizen in één stap te verbouwen tot betacellen die insuline produceren. Die doorbraak meldt Douglas Melton (Harvard Medical School) op de website van Nature.

Als deze techniek breder toepasbaar blijkt te zijn, dan kan een aardig deel van het huidige stamcellenonderzoek in de prullenmand. Tot nu toe probeerden onderzoekers gespecialiseerde cellen te maken uit stamcellen uit embryo’s, maar daar bestaan nogal wat ethische bezwaren tegen. Recent probeerde men daarom volwassen huidcellen te herprogrammeren zodat ze zich weer als embryonale stamcellen gingen gedragen. Die omweg zou nu dus in één klap overbodig zijn.

Melton en collega’s ontdekten negen zogeheten transcriptiefactoren die mogelijk van invloed waren op de ontwikkeling van een cel tto betacel. Met behulp van een adenovirus als drager dienden ze die factoren toe aan muizen met diabetes.

Uiteindelijk bleken slechts drie van de negen transcriptiefactoren essentieel: Ngn3, Pdx1 en Mafa. Diende Melton die via het adenovirus toe, dan werd binnen tien dagen ongeveer 20 procent van de exocriene cellen in de alvleesklier omgezet in iets dat niet van bètacellen was te onderscheiden. Insuline produceren deden ze ook.

Tegen jeugddiabetes (type 1) werkt deze methode waarschijnlijk niet. Dat is een autoimmuunziekte waarbij het lichaam alle bètacellen vernietigt, dus ook de nagemaakte. Tegen ouderdomsdiabetes (type 2) zou het volgens Melton wel moeten werken, al vindt hij het gebruik van een adenovirus bij mensen net iets te link.

bron: Reuters, Associated Press, Nature