Britse onderzoekers hebben ontdekt hoe Helicobacter pylori zich aan de maagwand vastklampt. En dus ook hoe je hem in principe los moet kunnen krijgen, schrijven ze in Science Advances.

Dat laatste zou zeer welkom zijn want letterlijk de helft van de mensheid is met H.pylori besmet. Er zijn onbevestigde berichten dat die besmetting ergens goed voor is, maar dat hij de oorzaak is van maagzweren en (heel soms) maagkanker staat onherroepelijk vast.

Die bacterie verschuilt zich in de bekleding van de maagwand. Om zich vast te houden gebruikt hij het membraaneiwit BabA (voluit bloedgroepantigen-bindend adhesine), dat specifiek een suikerketen bindt op het oppervlak van maagepitheelcellen. Die keten, genaamd Lewis^b, komt ook voor op rode bloedcellen en heeft daar inderdaad iets met bloedgroepen te maken.

Alleen was tot nu toe niet bekend hoe die binding precies in haar werk gaat.

Onderzoekers van de universiteit van Nottingham en farmaconcern AstraZeneca zijn er nu in geslaagd de combinatie van BabA en Lewis^b te laten uitkristalliseren, en met röntgenkristallografie de structuur te kunnen bepalen met 2,1 angstrom resolutie. En daar komt uit dat de binding bestaat uit een netwerk van waterstofbruggen tussen vier van de suikerbouwstenen van Lewis^b en acht aminozuren van BabA.

Van die acht aminozuren zijn er zeven identiek in elke bekende stam van H. pylori. Alleen de achtste, op positie 206, wil nog wel eens verschillen. Experimenten laten zien dat je met dat aminozuur de sterkte van de binding kunt regelen. Maar vervang twee andere, en die binding is helemaal weg. Het netwerk van waterstofbruggen moet daar ongeveer compleet voor zijn.

Met een geneesmiddel dat dat netwerk op de een of andere manier verstoort zou je dus infecties met H.pylori moeten kunnen bestrijden. Over de vraag, hoe je dat aan zou moeten paken, doet de publicatie nog even geen uitspraak… hou daarvoor de patentaanvragen van AstraZeneca in de gaten.

bron: University of Nottingham