Geniale chemische truc om farma-octrooien te omzeilen

Onderzoekers van Imperial College (Londen) hebben een nieuwe manier gevonden om interferon te hechten aan polyethyleenglycol (PEG). Ze denken nu een geneesmiddel tegen hepatitis C in handen te hebben dat niet door bestaande octrooien wordt gedekt en daardoor spotgoedkoop kan worden aangeboden aan patiënten in arme landen.

Pro jectleider prof. Sunil Shaunak roept collega-wetenschappers op om zijn voorbeeld te volgen. Universiteiten moeten volgens hem hun uitvindingen niet meer verkopen aan de farmaceutische industrie, maar juist de concurrentie aangaan. “We kunnen kiezen: óf veel geld verdienen aan kleine groepen mensen, óf betaalbare medicijnen maken voor de hele wereld.”

De octrooien op interferon-alfa zijn in handen van Hoffman-La Roche en Schering-Plough. Ze dekken in principe alle manieren om het oppervlak van het molecuul te coaten met PEG, Die coating is essentieel omdat interferon in het lichaam anders veel te snel wordt afgebroken. Medicijnen op basis van dit octrooi worden verkocht voor een slordige 10.000 euro per patiënt per jaar.

Shaunak en Steve Brocchini (University of London School of Pharmacy) hebben nu bedacht dat je PEG ook kunt inbouwen in interferon. Zo’n eiwit wordt in vorm gehouden door zwavelbruggen. Die blijk je te kunnen vervangen door een brug van drie koolstofatomen waar PEG aan vast zit, zo schrijven de onderzoekers in Nature Protocols. In muizen blijkt dit gemodificeerde interferon inderdaad twaalf keer langer te blijven bestaan dan puur interferon.

Volgens een woordvoerder van de Association of the British Pharmaceutical Industry gaat het plannetje niet lukken. Hij denkt dat het gaat om een ‘nieuw’ medicijn, dat helemaal opnieuw klinisch moet worden getest en daarna ook nog eens in de markt moet worden gezet. Gesuggereerd wordt dat alleen de grote farmaconcerns zoiets kunnen betalen.

Onduidelijk is intussen of de autoriteiten het echt als een nieuw middel zullen zien of alleen als een variant op interferon die veel minder uitputted hoeft te worden getest. De onderzoekers hebben alvast een bedrijf in India uitgenodigd o de productie voor te bereiden. Ze denken dat het met andere eiwitten ook moet lukken en dat je zo bijvoorbeeld ook goedkope aidsmedicijnen kunt maken.

bronnen: BBC News, NewScientist.com