Grote chemiebedrijven krijgen jaarlijks tientallen starters over de vloer. Om die goed in te werken, is veel persoonlijke begeleiding nodig. Maar je krijgt niet alles voorgekauwd.

Wat kun je verwachten wanneer je als starter in de chemie begint? Voor het bedrijf is het handig als jij zo snel mogelijk bent ingewerkt, maar je moet ook de tijd krijgen om de procedures en gewoontes te leren kennen. Hoe vinden bedrijven hierin de balans om nieuwe werknemers zo efficiënt mogelijk in te werken?

Bij BASF in Antwerpen begint het inwerken al voor de eerste werkdag. ‘Als mensen een contract tekenen, duurt het nog even voor ze echt beginnen’, vertelt Alain Molinard, learning & development manager bij BASF Antwerpen. ‘Die weken gebruiken wij goed. We sturen filmpjes over wat ze kunnen verwachten op de eerste dag en een virtuele rondleiding over de site.’ Het bedrijf hoopt dat nieuwe werknemers zich op deze manier op hun gemak gaan voelen.

Eerste introductie

Zodra de eerste echte werkdag aanbreekt, krijgen de nieuwe werknemers eerst een introductie over het bedrijf en de site. ‘Ze moeten weten waar ze terecht zijn gekomen’, zegt Tim Timmermans, operational expert bij Covestro Antwerpen. ‘Hoe het vervoer op de site werkt, wat ze moeten doen bij een calamiteit en wat de veiligheidsregels zijn.’ Ook bij DSM in Delft zijn de veiligheidsregels het eerste wat iedereen leert, aldus Jort Gerritsma, senior scientist en groepsleider van de analyseafdeling. ‘Nieuwe werknemers krijgen een training in de veiligheidsaspecten die ze moeten kennen voor ze aan hun werkzaamheden beginnen.’

Voor het vervolgtraject krijgen nieuwe werknemers een coach of mentor aangewezen. Gerritsma: ‘Die coach loopt een stappenplan met je door en vertelt je wat je kunt verwachten. Eigenlijk volg je de eerste paar weken je coach die je introduceert in het lab, het gebouw en de projecten.’ Ook bij BASF zorgt de mentor ervoor dat je het bedrijf leert kennen. ‘Hij introduceert je gedurende de eerste maanden’, zegt Molinard. ‘Daarna zorgen je collega’s en leidinggevende ervoor dat je de techniek binnen het bedrijf leert kennen.’

‘Verantwoordelijkheid is van primair belang’

Hoe lang je mentor blijft helpen, verschilt per bedrijf. ‘Gemiddeld duurt het vier tot zes jaar voor een operator alle facetten van ons bedrijf kent’, vertelt Timmermans. ‘Maar je werkt wel steeds zelfstandiger, na een paar jaar heb je je mentor vaak minder nodig.’ Bij BASF en DSM verwachten ze dat je na een paar maanden zonder mentor kunt, maar dat bekijken ze wel per persoon. Gerritsma: ‘Je wilt iemand zo snel mogelijk zelfstandig aan het werk zetten.Maar voor ze bijvoorbeeld een analytische techniek gaan toepassen met onze procedures wil je wel zeker weten dat ze de techniek onder de knie hebben, en soms duurt dat even.’

Snelle feedback

Het lijkt er dus op dat de bedrijven hun nieuwe werknemers redelijk bij de hand nemen. Al is dit niet altijd zo. Bij BASF bijvoorbeeld starten enkele tientallen medewerkers in een soort back-up-pool voor medewerkers die ze wel graag willen aannemen, maar voor wie ze niet direct een geschikte positie hebben. Die medewerkers worden ingewerkt voor ze een echte officiële positie krijgen. ‘We geven ze een probleem, bijvoorbeeld een destillatiekolom die niet soepel loopt. Ze moeten uitzoeken wat er mis is en wat ze eraan kunnen doen en hun bevindingen toelichten. Zelfstudie dus, maar ze mogen wel aan iedereen vragen stellen.’ Is al die begeleiding echt nodig? Timmermans: ‘We zien dat de jeugd meer behoefte heeft aan snelle feedback en persoonlijke begeleiding, op deze manier kunnen we dat bieden.’ Ook volgens Gerritsma werkt de begeleiding positief. ‘Door mee te lopen, zien ze hoe het binnen ons bedrijf gaat en de makkelijke dingen pakken ze meteen op.’

Toch benadrukken de bedrijven dat ze niet alles voorkauwen, ze verwachten ook iets terug. ‘Verantwoordelijkheid vind ik van primair belang’, benadrukt Molinard. ‘Ik kan je vertellen hoe je veilig werkt en je de middelen geven, maar als je er niet verantwoordelijk mee omgaat, houdt het snel op.’ Daarmee is Timmermans het eens: ‘Ik adviseer de mentor altijd om niet het handje te blijven vasthouden, op een gegeven moment moeten starters zelf initiatief en verantwoordelijkheid nemen.’ Gerritsma hecht ook veel waarde aan starters die goed kunnen samenwerken. ‘Sommige nieuwkomers zijn gewend om alles zelfstandig te doen. Wij moedigen werknemers aan om nooit een belangrijke beslissing alleen te nemen, maar altijd samen te werken.’

Open houding

Als starter moet je bereid zijn om nieuwe dingen te leren. ‘We verwachten uiteraard een basiskennis aangezien je je opleiding hebt afgerond’, zegt Timmermans. ‘Maar als je dingen tegenkomt die je nog niet kent, heb je bij Covestro keuze uit een ruim opleidingsaanbod.’ Ook Molinard ziet graag een open houding. ‘Je kunt op zo veel manieren leren tegenwoordig, van virtual reality tot aan spreken met collega’s. Maar dan moet je wel de wil hebben om te leren.’

Verder moet je openstaan voor procedures die je nog niet kent, vindt Gerritsma. ‘Soms gaat het bij een bedrijf anders dan je gewend bent, maar vaak heeft die procedure een goede reden.’ Maar je hoeft ook niet alles zonder uitleg te accepteren. ‘Blijf altijd kritisch, als je het idee achter een procedure niet snapt, vraag er dan naar’, zegt Gerritsma. ‘Soms is het fijn om een frisse blik te krijgen van mensen die de procedures niet kennen.’ Timmermans vergelijkt het starten bij een bedrijf met het besturen van een auto. ‘De starter zit aan het stuur en hij bepaalt waar de auto heengaat. Maar er zitten ook passagiers in de auto, namelijk de ploegleider of collega’s, en je moet niet bang zijn om aan andere mensen de weg te vragen.’