Microfluïdica verruimt de mogelijkheden om donorbloed in te vriezen aanzienlijk. Je kunt het voortaan veel langer bewaren en toch direct gebruiken als je het nodig hebt, schrijven onderzoekers van Oregon State University in het tijdschrift Biomicrofluidics.

Dat invriezen is op zich niet moeilijk, en het verlengt de houdbaarheid van bloed tot minstens tien jaar. Maar er moet veertig procent glycerol bij om de rode bloedcellen heel te houden. Bij het ontdooien moet die glycerol er weer uit, en met de huidige was- en centrifugetechnieken ben je daarmee zeker een uur bezig.

Zo lang kunnen de meeste patiënten niet op een spoedtransfusie wachten, en dus wordt het meeste donorbloed niet bevroren maar gekoeld opgeslagen. Zo blijft het hooguit zes weken goed en volgens sommigen is zelfs dát nog veel te lang. Met als gevolg dat heel veel; donorbloed wordt weggegooid terwijl er toch telkens tekorten ontstaan aan bepaalde bloedgroepen.

Adam Higgins en collega’s zeggen de glycerol er nu binnen drie minuten uit te kunnen krijgen. Kern van hun microfluïdische filter is een AN69-hemodialysemembraan, een hydrofiel copolymeer van acrylonitril en natriummethallylsulfonaat dat geldt als klassieker binnen de nierdialyse. Dat klem je tussen twee plakjes Kapton-polyimide waar je met een laser de benodigde vloeistofkanaaltjes in snijdt. Twee dikke plakken perspex houden het geheel bij elkaar.

Het idee is dan dat de zojuist ontdooide bloed/glyceroloplossing langs de ene kant van het membraan stroomt, en een zoutoplossing als wasvloeistof langs de andere. Verschillen in osmotische druk moeten dan zorgen dat de glycerol door het membraan wordt gezogen. Daarbij moet je wel zorgen dat de drukfluctuaties niet zó groot worden dat de rode bloedcellen het niet kunnen bijbenen en zichzelf opblazen.

Higginsrekent voor dat je met minimaal vier van deze microfluïdische membraancellen in serie, elk met een wasvloeistof met een ander zoutgehalte, het diepvriesbloed ver genoeg moet kunnen opzuiveren om het aan een patiënt te kunnen geven. En dat hoeft dus maar drie minuten per standaardzak bloed te kosten, wat alleszins aanvaardbaar is.

Voorlopig heeft hij nog maar één zo’n celletje gebouwd om uit te proberen, dus die conclusie blijft nog even theorie.

bron: Oregon State University