Dat steeds meer Nederlanders lijden aan coeliakie komt op z’n minst gedeeltelijk doordat moderne tarwevariëteiten veel meer toxische gluteneiwitten bevatten dan klassieke rassen. Geen veredelaar die daar ooit op heeft gelet, zo melden Wageningse onderzoekers in het tijdschrift Theoretical and Applied Genetics.
Coeliakie is een auto-immuunziekte die wordt veroorzaakt door overgevoeligheid voor bepaalde gluten uit graanproducten. Het leidt tot beschadiging van de dunne darm, wat weer klachten oplevert als buikpijn, diarree, en ondervoeding. Geschat wordt dat één op de 100 Nederlanders er last van heeft, al weet 95 procent van die groep dat zelf niet eens.
Promovenda Hetty van den Broeck en collega’s hebben nu 36 moderne tarwevariëteiten, aangeleverd door Limagrain in Lelystad, vergeleken met 50 vijftig oude tarewerassen (‘landrassen’) uit de collectie van het Centrum voor Genetische Bronnen Nederland (CGN) in Wageningen. Daarbij keken ze naar twee bekende glutenfragmenten: Glia-a9, waar meer dan de helft van de coeliakiepatiënten overgevoelig voor is, en Glia-a20, dat veel minder schadelijk is en diende als referentie.
Resultaat: moderne tarwe bevat gemiddeld iets minder gluteneiwitten dan oude, en ook het aantal verschillende gluten lijkt minder groot dan bij klassieke tarwe. Maar het zijn vooral de verkéérde gluten. Proefjes met antilichamen lieten zien dat de moderne tarwe veel meer Glia-a9 bevat dan de landrassen, en juist veel minder Glia-a20.
Kennelijk is dat één van de bijverschijnselen wannneer je tarwe louter optimaliseert op opbrengst, en op de bakkwaliteit van het meel.
Samen met Limagrain gaat Van den Broeck nu proberen om verschillende tarwerassen dusdanig onderling te kruisen dat er een ‘coeliakie-veilige’ broodtarwe uitrolt.
Nog geen opmerkingen