Aan het cortisolgehalte in je hoofdharen kun je precies zien wanneer je sinds je laatste knipbeurt in de stress bent gejaagd. Bijvoordbeeld doordat je in ploegendient hebt gewerkt, meldt Erasmus MC-onderzoeker Liesbeth van Rossum in het komende nummer van het Journal of Endocrinology and Metabolism.

Om te beginnen heeft Van Rossum zo kunnen aantonen dat er inderdaad een verband bestaat tussen stress en het ontwikkelen van overgewicht.

Het is allang bekend dat stress leidt tot de aanmaak van cortisol (11,17,21-trihydroxy-,(11beta)-pregn-4-een-3,20-dion, ook bekend als hydrocortison). In bloed en speeksel is dit ‘stresshormoon’ prima te meten, maar dat levert alleen een momentopname op. Die wordt bovendien vertekend doordat de bloed- of speekselafname zelf ook weer tot stress leidt.

Van Rossum heeft zich nu gerealiseerd dat die cortisol, net als veel andere stoffen, ook in de haarwortels terechtkomt en vervolgens wordt ‘ingebouwd’ in de langzaam naar buiten groeiende hoofdharen. Daar kan het vervolgens niet meer uit. In de toppen van je haren kun je dus stressverschijnselen van een paar maanden geleden nog terugvinden.

Hoe meer stress, hoe hoger het cortisolgehalte in de haren oploopt. En inderdaad blijken mensen die in ploegendienst werken, veel meer cortisol in hun haren te hebben dan mensen die alleen dagdiensten draaien. Van Rossum vermoedt dat het een rechtstreeks gevolg is van de verstoring van het dagritme: normaal gesproken maak je ’s ochtends de meeste cortisol aan, en in ploegendienst blijf je mogelijk continu op dat hoge niveau zitten.

Dat een hoog cortisolgehalte leidt tot gewichtstoename, is óók al langer bekend. Net als het feit dat ploegendienst de kans op een hogere bloeddruk en een dikkere buik siginficant vergroot. Dat blijkt dus volkomen logisch te zijn.

De ploegendienstmeting is overigens nog maar het begin. Van Rossum hoopt duidelijker in beeld te kunnen te krijgen hoe nauw het verband tussen cortisol en overgewicht precies is. “We staan nu nog aan het begin van dit onderzoek, maar de methode heeft tot nu toe hele waardevolle resultaten opgeleverd”, aldus de endocrinologe.

bron: NWO