Alle zoete aardappelen die we eten zijn transgeen. Er zitten van nature bacteriële genen in, melden Vlaamse onderzoekers op de website van PNAS.

‘This finding could influence the public ’s current perception that transgenic crops are ‘unnatural’’, zo besluiten ze hun publicatie. Met andere woorden: wie er om die reden tegen is, kan voortaan beter zijn mond houden.

De genen in kwestie zijn afkomstig uit Agrobacterium-soorten. Bekend is dat die fragmenten van hun eigen genoom (zogeheten transfer-DNA) kunnen overzetten naar het genoom van een gastheer. Die ontwikkelt dan bijvoorbeeld ‘kroongallen’, een vorm van tumorgroei. Dat het zo werkt was ook een Vlaamse ontdekking (van Marc Van Montagu en Jeff Schell). De zogeheten Ti-plasmiden, die Agrobacterium er voor gebruikt als een soort gen-cassettes, worden tegenwoordig vaak gebruikt om planten te modificeren in het lab.

Gewoonlijk is zo’n modificatie geen blijvertje. Maar bij een onderzoek naar de genen van 291 gecultiveerde varianten van de zoete aardappel (Ipomoea batatas, overigens in de verste verte geen familie van de gewone aardappel) vonden de Vlamingen in alle gevallen één of meer Agrobacterium-genen terug. Die genen bleken nog functioneel te zijn ook.

Wilde varianten van de zoete aardappel bevatten die genen meestal niet. De enige verklaring die de auteurs kunnen bedenken is dat de eerste Polynesische landbouwers die zoete aardappelen gingen kweken, daarbij uitgingen van wilde exemplaren die door Agrobacterium waren besmet. Waarom die aantrekkelijker waren dan onbesmette exemplaren is niet duidelijk, maar er zal wel een reden zijn geweest.

Als gevolg hiervan maken de Agrobacterium-genen al vele eeuwen vast onderdeel uit van het genoom van gecultiveerde zoete aardappelen, en kunnen die niet meer zonder.

‘Het toont ons dat genetische modificatie ook in de natuur gebeurt’, stelt co-auteur Lieve Gheysen UGent). Ze suggereert dat er wel vaker sprake is van DNA-uitwisseling over de soortgrenzen heen, en dat we het alleen nog niet hebben ontdekt. Wat haar betreft is er maar één verschil met genetische modificatie door menselijk toedoen, namelijk dat je in het laatste geval tenminste precies weet wat er gebeurt.

bron: UGent