Zebravinken gebruiken een niet onaanzienlijk deel van hun DNA om te twitteren, pardon, te kwetteren. Dat maken onderzoekers op uit het zebravinken-genoom dat zojuist is verschenen in Nature.

De Australische zebravink (Taeniopygia guttata) is de tweede vogel waarvan het DNA wordt opgehelderd (na de kip) en de eerste zangvogel (ondanks de haan). Dat uitgerekend deze soort is uitgekozen heeft te maken met het feit dat zebravinken vrij populair zijn als diermodel, met name in de neurologie.

Zo denken de onderzoekers nu al parallellen te zien tussen de manieren waarop vogels leren zingen en mensen leren spreken.

De genomen van zebravink en kip lijken wel een beetje op elkaar, ondanks dat beide soorten 100 miljoen jaar geleden al uit elkaar zijn gegroeid. Met 1,2 miljard basenparen zijn ze een stuk compacter dan het menselijk genoom.

Bij de zebravink zijn 17,475 eiwitcoderende genen geteld. Bekend was al dat er daarvan honderden worden aan-of uitgezet in het zebravinkenbrein, wanneer de eigenaar een nieuwe melodie hoort. Nieuw is echter dat tweederde van de ‘genen’, die op zo’n moment worden onderdrukt, helemaal niet coderen voor een eiwit maar voor niet-coderende RNA-fragmenten die kennelijk een regelfunctie hebben.

Ook elders zitten verschillen met het kippengenoom. Voor beide soorten geldt dat de mannetjes twee Z-chromosomen hebben, en de vrouwtjes een Z- en een W- chromosoom. Bij hanen is een mechanisme ontdekt dat voorkomt dat die twee Z-chromosomen samen meer eiwitten produceren dan het ene exemplaar van de hennen. Bij zebravinken blijkt die restrictie er echter niet in te zitten. Wellicht is dat een van de oorzaken van het feit dat de mannetjes wel zingen en de vrouwtjes niet.

bron: University of Illinois, Washington University, Nature