Genetisch gemodificeerde vliegenmaden, die menselijke groeifactoren uitscheiden, versnellen mogelijk de genezing van wonden. Vooral voeten van diabetici kunnen er baat bij hebben, claimen onderzoekers van North Carolina State University.

Die groeifactor, genaamd PDGF-BB, stimuleert de groei van weefsel dat de wond moet laten dichtgroeien. Normaal afgesproken wordt dit eiwit aangevoerd door bloedplaatjes die de wond in lekken. Vandaar het verschijnsel ‘diabetische voet’: doordat diabetes de doorbloeding van de uiteinden van de ledematen sterk laat afnemen, willen wondjes in de voeten niet meer helen en gaan uiteindelijk zweren.

Zulke open wonden worden nu al vaak behandeld met maden van de groene vleesvlieg Lucilia sericata. Die maden vreten bij voorkeur afgestorven weefsel en maken zo de wond schoon, terwijl ze als zelfbescherming stoffen afscheiden met antibiotische werking. Zo voorkomen ze verdere complicaties, maar het effect op de snelheid waarmee de wond uiteindelijk heelt lijkt zeer gering.

Er is wel eens geprobeerd om zulke wondjes te behandelen met een PDGF-BB-houdende gel, waarbij de groeifactor werd aangemaakt door gemodificeerde E.coli. Maar ook dat hielp maar een beetje, terwijl de productiemethode nogal prijzig is. Vandaar het idee om het effect van de groeifactor en dat van de maden te combineren.

In BMC Biotechnology beschrijven Max Scott en collega’s nu hoe ze die vleesvliegen zo hebben gemodificeerd dat ze PDGF-BB gaan aanmaken. Voor die vliegen zelf is dat minder gezond en dus is de kunst te zorgen dat de productie alleen op gang komt bij maden die al in een wond zitten.

Scott heeft het op twee manieren geprobeerd. Eerst zette hij het PDGF-BB-gen naast een promotor die reageert op temperatuurpieken, in de hoop dat de menselijke lichaamstemperatuur dan de aanmaak zou triggeren. Die larven maakten echter maar een beetje groeifactor aan en ze scheidden hem in het geheel niet uit.

Meer succes boekte Scott met een genetische constructie die wordt geschakeld door tetracycline. Zolang dat antibioticum in het vliegenvoer zit, ligt de aanmaak van PDGF-BB stil. Het idee is dan dat je de vliegen fokt op tetracyclinehoudend voer (waar ze prima tegen kunnen) en ophoudt de maden tetracyline te geven op het moment dat je ze nodig hebt. In een petrischaaltje blijken die dan inderdaad ruimschoots PDGF-BB te gaan aanmaken, en het bovendien royaal uit te scheiden.

Onbekend is of er al plannen zijn om het op menselijke patiënten uit te testen.

bron: North Carolina State University