Dubbele helix is niet zo’n stijve staaf als iedereen dacht

DNA-moleculen zijn heel gemakkelijk in een hoekje te buigen. Dat blijkt uit een publicatie in het novembernummer van Nature Nanotechnology.

De onderzoekers hebben het gewoon uitgeprobeerd, met de naald van een ‘atomic force’-microscoop.

Het resultaat was verrassend. Op microschaal gedraagt DNA zich als een stijf staafje. Maar als je kijkt naar een fragment van 5 tot 50 nm lengte, dan blijkt dat juist heel flexibel te zijn. Vervorming op nanoschaal kost veel minder energie dan iedereen had verwacht.

De ontdekking biedt een verklaring voor een paar onopgeloste raadsels uit de celbiologie. Zo spelen lussen in het DNA een rol bij de deactivering van bepaalde genen. Ook is bekend dat DNA zichzelf rond een eiwitmolecuul moet winden om een nucleosoom te vormen. Tot nu toe leek dat even logisch als het vouwen van een houten stok rond een tennisbal.

Het onderzoek werd uitgevoerd door de groep van Cees Dekker (TU Delft) samen met onderzoekers van drie Amerikaanse universiteiten. De leiding was in handen van Philip Nelson, van de University of Pennsylvania.