Chromosomen zijn veel flexibeler dan het ‘kale’ DNA waaruit ze zijn opgebouwd. Dat hebben Franse onderzoekers vastgesteld aan de hand van nano-torsieproeven.

Chromosomen bestaan uit chromatine, een parelsnoerachtige vezel. De DNA-keten rolt zichzelf op rond speciale dragereiwitten (histonen) en vormt zo de parels. De chromatinevezel is veel korter dan de DNA-keten, die uitgestrekt niet eens in de celkern zou passen. Bovendien speelt de mate van contractie een rol bij de regeling van de expressie van de genen.

De onderzoekers van het Institut Curie en het CNRS hebben nu één eind van zo’n chromatinevezel vastgemaakt aan een vast punt. Aan het andere einde hechtten ze een bolletje van een paar micrometer, dat zichtbaar was onder de microscoop. In een magnetisch veld konden ze het bolletje manipuleren en zo het DNA verdraaien.

Het blijkt dat je zo’n chromatinevezel in beide richtingen een aantal keren kunt torderen zonder dat hij daardoor korter wordt. Hij is zelfs vijf keer zo soepel dan ‘kaal’ DNA.

De onderzoekers verklaren dit in het meinummer van Nature Structural and Molecular Biology aan de hand van een theoretisch model, waarin een evenwicht wordt voorspeld tussen drie mogelijke configuraties.

In de natuur is deze flexibiliteit essentieel om te voorkomen dat de structuur bezwijkt onder het geweld van de enzymen die de DNA-code aflezen.

bron: persbericht Institut Curie, 20 april 2006