Slechte jeugd leidt tot permanent overgemethyleerd DNA

Verwaarlozing of mishandeling op zeer jonge leeftijd heeft een permanente uitwerking op de expressie van het gen NR3C1. Gevolg is dat de hersenen van het slachtoffer minder goed met stress kunnen omgaan, zo meldt Michael Meaney (McGill University, Montreal) op de website van Nature Neuroscience.

Het goede nieuws is dat je het effect mogelijk achteraf kunt terugdraaien. Bij ratten lukt dat in elk geval.

NR3C1 codeert voor een receptoreiwit in neuronen, dat reageert op glucocorticoïden. Van die hormonen is bekend dat ze iets met stress te maken hebben.

Al eerder was ontdekt dat verwaarlozing van jonge ratten leidt tot extra methylering van het deel van het DNA, dat de expressie van NR3C1 regelt. Zo’n methylering zet gewoonlijk het gen op een laag pitje.

Om te zien of het ook bij mensen zo werkt, hebben de Canadezen nu monsters vergeleken van mensen die zich na een slechte jeugd van het leven hadden beroofd, mensen met een gelukkige jeugd die er eveneens een eind aan hadden gemaakt, en mensen die per ongeluk dood waren gegaan. Resultaat: de slachtoffers van kindermishandeling hadden gemiddeld inderdaad minder glucocorticoïdereceptoren, en sterker gemethyleerd DNA.

Er wordt bij aangetekend dat zo’n wijziging hoogstwaarschijnlijk niet aan het nageslacht wordt doorgegeven.

Andere studies hebben intussen aangekondigd dat je de methylering bij ratten ook weer normaal kunt krijgen. Dat kan langs chemische weg, maar het blijkt ook al te helpen om de ratjes te plaatsen bij een moederrat die wél normaal moederlijk gedrag vertoont. Meaney denkt dat bij mensen misschien iets te bereiken valt met psychotherapie: “A social event got you into it. Could a social event get you back out?”

bron: NatureNews, BBC News

Onderwerpen