Als er geen junk-DNA bestaat, dan kun je in principe uit elk DNA-profiel medische conclusies trekken. Met die redenering proberen Amerikaanse activisten het ‘DNA-fingerprinten’ van verdachten ongrondwettig te laten verklaren wegens schending van de privacy. En er bestaat een redelijke kans dat het nog lukt ook, schrijft New Scientist.

Die kans is behoorlijk vergroot door de recente publicatie van het ENCODE-onderzoek, dat aan een onverwacht groot deel van het DNA een functie toekent. Vast staat dat de klagers reeds dankbaar gebruik hebben gemaakt van de kans om dit onder de neus van de rechters te duwen.

Het opslaan van DNA-fingerprints, om verdachten eventueel in verband te kunnen brengen met onopgeloste misdrijven, is routine in de VS. De FBI gebruikt er het Combined DNA Index System (CODIS) voor. Als markers zijn ooit DNA-fragmenten uitgekozen die per individu relatief sterk uiteenlopen, maar die geen deel uitmaken van een gen dat voor een eiwit codeert.

Lange tijd werd aangenomen dat dat zogeheten ‘junk-DNA’ verder geen functie had en dat je uit de samenstelling dus ook nooit iets privacygevoeligs kon afleiden. Maar de laatste jaren wordt steeds duidelijker dat het juist wel een functie heeft: het regelt de expressie van de delen die wèl voor een gen coderen. Zit er een mutatie in, dan kan dat regelmechanisme ontregeld raken en kan dat dus óók medische gevolgen hebben.

Met andere woorden: op het moment dat de wetenschap een afwijking in een van de CODIS-markers keihard in verband weet te brengen met een medische conditie, ligt een medisch gegeven op straat van iedereen die ooit een DNA-fingerprint heeft ingeleverd.

De enige reden dat dat nog niet is gebeurd, zou wel eens kunnen zijn dat de wetenschap nog niet zo ver is. Met de nadruk op ‘nog niet’, al denken veel wetenschappers dat de kans erg klein is dat het ooit gebeurt.

Afgewacht moet worden of het federale hof van beroep, dat de zaak in behandeling heeft, gevoelig is voor deze redenering. Gezien het belang dat Amerikanen aan privacy hechten, zou het zomaar kunnen.

bron: New Scientist