Met CRISPR-Cas9 kun je wilde tomaten in no time ombouwen tot kastomaten. Als de groententelende mensheid dat eerder had geweten had ze zich een paar duizend jaar geklungel met kruisingstechnieken kunnen besparen, suggereren twee publicaties in Nature Biotechnology.

De proof of principle laat vooral zien dat genetische modificatietechnieken inmiddels aardig zijn uitgerijpt en dat het ook moet lukken om leuke dingen te doen met ándere gewassen. Mits de EU het toelaat, natuurlijk.

De tomaat (Solanum lycopersicum) komt oorspronkelijk uit het westelijke deel van Zuid-Amerika. Zo’n 2.500 jaar geleden moeten er al gedomesticeerde varianten van hebben bestaan. Sindsdien groeiden ze uit van gelige kerstomaatjes tot de huidige knalrode Wasserbomben.

Lázaro Eustáquio Pereira Peres en collega’s uit de VS en Brazilië melden nu dat ze het dunnetjes hebben overgedaan met Solanum pimpinellifolium. Die tomatensoort is voor zover bekend nooit eerder gedomesticeerd en levert dus nog steeds minitomaatjes , maar de plant is veel taaier dan S. lycopersicum.

Ze onderzochten eerst wat de belangrijkste genetische verschillen zijn met de huidige kastomaten, en kwamen tot de conclusie dat de essentie zit in een zestal genen die respectievelijk de groeikarakteristiek, de vorm van de vrucht, het formaat (tweemaal), het aantal vruchten per plant en de voedingswaarde bepalen.

Na wat sleutelen wisten ze een CRISPR-Cas-setje te bouwen dat ze alle zes in één keer modificeert. Dat leverde nog niet direct een perfecte kastomaat op omdat je daarvoor iets nauwkeuriger moet weten hoe je ze precies moet modificeren. Maar het lycopeengehalte was alvast vijfmaal zo hoog als bij gewone kerstomaatjes.

Een Chinees team onder leiding van Cao Xu heeft Solanum pimpinellifolium op vergelijkbare wijze verCRISPR’d. Alleen kozen ze niet precies dezelfde genen uit. De nadruk ligt bij hen minder op de vruchten, maar ze wisten wél het vitamine C-gehalte van de bladeren flink te verhogen. Ze benadrukken dat het geen invloed leek te hebben op andere eigenschappen van de plant, die dan ook net zo robuust bleef.

bron: Nature Biotechnology