Een combinatie van een antibioticum en een eiwit helpt 24 uur na blootstelling aan radioactieve straling nog tegen de gevolgen. In elk geval bij muizen, melden Harvard-onderzoekers in Science Translational Medicine.

Die 24 uur is essentieel omdat je bij een serieuze kernramp mag verwachten dat het wel even duurt voordat de medische hulp alle slachtoffers bereikt.

Het idee om een antibioticum te geven is niet nieuw. Het moet bacteriën doden die door de darmwand weten te glippen, wanneer het herstelmechanisme daarvan door straling is beschadigd.

Toediening van het eiwit BPI (bactericidal/permeability-increasing protein) was echter nooit eerder geprobeerd. Dit eiwit wordt aangemaakt door het immuunsysteem als een soort natuurlijk antibioticum. Het bindt specifiek aan endotoxines op het oppervlak van Gram-negatieve bacteriën.

Hematoloog Eva Guinan kwam op het idee dankzij de waarneming dat patiënten die een infectie oplopen na bestraling, voorafgaand aan een beenmergtransplantatie, van nature minder BPI aanmaken. De vraag wat er gebeurt als je dat BPI-tekort aanvult, lag voor de hand.

Guinan probeerde het bij muizen. Die gaf ze een stralingsdosis van 7 gray, die in 95 procent van de gevallen binnen 30 dagen dodelijk is. Gaf ze ze daarna alleen BPI, dan maakte dat niets uit. Gaf ze alleen het antibioticum fluoroquinolon, dan steeg de overlevingskans na 30 dagen van 5 naar 40 procent. En diende ze de combinatie toe, dan was 75 procent van de muizen na een maand nog in leven en was bovendien hun beenmerg duidelijk in betere staat.

Voordeel van BPI is dat het heel lang goed blijft, en dat overheden het dus in voorraad kunnen houden voor het geval dat. Voor antibiotica (bij mensen wordt gedacht aan ciproflaxine) geldt hetzelfde.

Maar voordat de combinatie (Nature spreekt al van een dynamisch duo) op mensen wordt uitgeprobeerd, moet er nog wat meer onderzoek worden gedaan. Zo is volmaakt onduidelijk wat de interactie tussen BPI en het antibioticum is: versterken ze alleen elkaars afzondelijke effecten of doet BPI domweg niets als er geen antibioticum in de buurt is? Of doet BPI nog iets anders dan alleen endotoxines binden?

Guinan noemt die vragen ‘incredibly provocative’ en is al bezig met vervolgonderzoek.

bron: naturenews