In de file krijg je genoeg koolstofmonoxide binnen voor een mogelijk fatale hartritmestoornis. Het gas laat je natriumkanalen te lang open staan, suggereren Engelse onderzoekers in het American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine.

Het goede nieuws is dat ranolazine, een bestaand middel tegen angina, bij ratten het effect teniet doet. Volgens Chris Peers en collega’s (University of Leeds) kan het geen kwaad om via klinisch onderzoek vast te stellen of het bij mensen ook helpt, voor het geval dat.

Voor de duidelijkheid: het hier beschreven effect heeft niets te maken met de gebruikelijke ‘kolendampvergiftiging’ als gevolg van slecht functionerende kachels. Daarbij neemt CO in de bloedstroom de plek in van O₂, reserveert alle hemoglobine voor zichzelf en maakt zo de zuurstofvoorziening van vitale organen onmogelijk.

Het heeft alles te maken met het feit dat CO tevens een natuurlijk ‘hormoon’ is, dat diverse cellulaire functies aanstuurt. Daarbij gaat het om heel lage concentraties, en er is in principe dus ook maar een heel klein beetje CO nodig om deze processen merkbaar te verstoren. Inderdaad zijn uit de medische literatuur verschillende gevallen bekend waarbij een relatief lage blootstelling aan CO tot hartritmestoornissen leidde.

In Leeds hebben ze nu ontdekt hoe dat komt. Ze stelden hartspiercellen (myocyten) in vitro bloot aan CO en stelden vast dat die stof de concentratie van stikstofmonoxide (NO) opdrijft. Dat leidt weer tot S-nitrosylation van het Na+-kanaal Nav1.5, dat hierdoor langer blijft openstaan. Het gevolg zijn hartritmestoornissen van het type early after-depolarization (EAD, niet te verwarren met automated external defibrillator want dat is heel wat anders).

De Engelsen hebben tevens ratten blootgesteld aan lucht met CO-concentraties die vergelijkbaar waren met de atmosfeer in de grote stad of op de snelweg. De dieren kregen er inderdaad hartritmestoornissen van.

Maar ranolazine (voluit (RS)-N-(2,6-dimethylfenyl)-2-[4-[2-hydroxy-3-(2-methoxyfenoxy)propyl]piperazin-1-yl]acetamide, verkocht onder de naam Latixa) bleek het effect te kunnen terugdraaien. Dat kan kloppen: ranolazine schijnt inderdaad op de natriumkanalen in te werken.

Wat uit de publicatie intussen niet echt duidelijk, is hoe groot het probleem met hartfalen in de file nu werkelijk is. Of zouden de hartkloppingen van menig bestuurder uiteindelijk tóch niet voortkomen uit zijn/haar ergernis over de file?

bron: BBC News