Organische mal voor palladiumkristal

Aan de Universiteit van Amsterdam is het gelukt om palladium te laten kristalliseren rond een chiraal organisch molecuul. Na verwijdering van het organische materiaal bleef poreus palladium over met eigenschappen die aanspraak maken op de kwalificatie ‘chiraal’, zo meldt de groep van Gadi Rothenberg deze week op de website van Nature Chemistry.

De eigenschappen blijven zelfs intact wanneer je het in eerste instantie poedervormige metaal tot een plaatje perst.

Dat echt sprake is van ‘chiraal palladium’ is onder meer aangetoond door collega’s van het Weizmann Institute of Science in Israël. Zij beschoten het metaal met hoogenergetische fotonen, zodat elektronen vrijkwamen. Welke elektronen precies, bleek af te hangen van de polarisatie van de fotonenbundel.

Volgens Rothenberg zijn zulke ‘metallo-organische hybriden’ (niet te verwarren met organometaalverbindingen) zó eenvoudig te maken dat een middelbare scholier het moet kunnen. Het komt er op neer dat je het metaalzout reduceert in aanwezigheid van het gewenste chirale molecuul (in dit geval een kinine-achtig alkaloïde) en het resultaat langzaam laat neerslaan.

Het chirale metaal is mogelijk te gebruiken als stereospecifieke katalysator. Het is al gelukt om bij een hydrogeneringsreactie enige enantioselectiviteit aan te tonen.

Maar in een toelichting in Het Parool legt Rothenberg vooral de nadruk op het feit dat het nu überhaupt mogelijk is om metallo-organische hybriden te maken. Hij denkt hardop aan het impregneren van metalen implantaten met een geneesmiddel. “En we zijn bijvoorbeeld in staat een bananensmaak aan een stuk goud toe te voegen.”

bron: UvA, Het Parool