In Shenzhen, China, zouden de eerste genetisch gemodificeerde mensen zijn geboren. Geestelijk vader He Jiankui heeft dat verklapt in de aanloop van een internationaal gene-editingcongres in Hong Kong, meldt het Amerikaanse persbureau Associated Press.

Het zou gaan om een tweeling waarbij met CRISPR-Cas9 een stuk is verwijderd uit het CCR5-gen, teneinde ze immuun te maken voor besmetting met het hiv-virus. Dat zou dan een imitatie zijn van een genetische variant die bij mensen van nature voorkomt, al is ze zeer zeldzaam. Bij een tweede tweeling lukte het maar half: één van beide CCR5-genen bleef intact, wat inhoudt dat ze nog steeds hiv kunnen krijgen.

Het kan zijn dat He bluft. Het ziekenhuis in Shenzhen dat hij noemt, heeft inmiddels ontkend dat het er iets mee te maken heeft.

Maar een online-document lijkt te bevestigen dat het project bestaat en dat He er stellen voor mocht recruteren waarvan de aanstaande vaders hiv-positief waren. Voor de CRISPR-operatie maakt dat laatste niets uit, maar ongetwijfeld wel voor de motivatie van die vaders.

Michael Deem, die als hoogleraar aan Rice University in Texas He’s promotie begeleidde, beweert dat hij in China een tijdje aan het project heeft meegewerkt. En aanhangers van complottheorieën vinden het prachtig dat de Chinese academie van wetenschappen, die het congres eerst zou organiseren in Beijing, zich er stilletjes uit heeft teruggetrokken.

Inmiddels zouden de Chinese autoriteiten een onderzoek hebben ingesteld. Mocht He de waarheid spreken, dan heeft hij met zijn onderzoek mogelijk een aantal wetten overtreden. Eerdere berichten dat hij met onbetaald verlof is gestuurd, schijnen dan weer overdfeven te zijn.

Verreweg de meeste reacties zijn afwijzend. Het meest positief klinkt nog CRISPR-pionier George Church (Harvard) die het basisidee verdedigbaar vindt vanwege de ernst van de hiv-problematiek. Met wat He tot nu toe over de uitvoering heeft verteld, is ook Church minder blij. Om te beginnen is het vreemd dat He embryo’s heeft geïmplanteerd waarvan duidelijk was dat CCR5 nog intact was, terwijl hij niet wist of CRISPR-Cas9 elders in het genoom schade had aangericht.

Feng Zhang, een naaste collega van Church, pleit intussen voor een moratorium omdat hij dit soort experimenten vooralsnog onverantwoord vindt.

Heel veel collega’s in China zijn het met hem eens, en woest op de man die hun hele nationale wetenschapsbeoefening in diskrediet lijkt te brengen. Toen He woensdagochtend eindelijk een officiële persconferentie gaf, werd hij tot de grond toe afgebrand.

Mocht iemand desondanks die ene tweeling willen feliciteren waarbij het mogelijk wél is gelukt: het zijn meisjes, ze heten Lulu en Nana en hun emailadres staat op He’s website.

bron: Associated Press