UV-indicator ‘verkleurt voordat u het doet’

Schotse onderzoekers hebben een goedkope indicatorstrip ontwikkeld die plotseling verkleurt wanneer hij een bepaalde hoeveelheid UV-licht heeft opgevangen. Zonnebaders zouden hem kunnen gebruiken als waarschuwing dat het tijd wordt om de schaduw op te zoeken, zo schrijft chemicus Andrew Mills (University of Strathclyde, Glasgow) in het tijdschrift Chemical Communications.

De uitvinding is gebaseerd op wat Mills een ‘UV-driven acid-release agent’ noemt, afgekort ARAH. Onder invloed van UV-licht valt zo’n stof uiteen in ARA^- en H⁺, hetgeen je fraai zichtbaar kunt maken door er een pH-indicator bij te doen.

Dergelijke ‘UV-dosimeters’ zijn al langer bekend en zelfs in de winkel verkrijgbaar. Je kunt ze bijvoorbeeld maken met chloraalhydraat als ARAH en malachietgroen als indicator. De combinatie 1,2-dibroomtetrachloorethaan en methyloranje werkt ook.

Nadeel is alleen dat zulke combinaties meteen beginnen te verkleuren als er UV-licht op valt. Uit de mate van verkleuring moet je vervolgens afleiden of je al genoeg zon hebt gehad, wat in de praktijk vrij lastig is.

Mills’ bijdrage aan deze technologie is een dosimeter met vertraagde actie. Die blijkt eenvoudig te bereiden door een base, bijvoorbeeld NaOH, door het mengsel (in dit geval difenyliodoniumchloride en thymolblauw) te doen. In zijn publicatie gaat Mills er niet op in maar kennelijk vangt de base de H⁺-productie in eerste instantie af. Tot de base op is en het mengsel alsnog verkleurt.

Mills stelt voor om beide indicatoren op één strip te zetten. In de zon verkleurt de dosimeter dan geleidelijk van geel naar blauw. Vervolgens verschijnt in het midden ineens een roze streep als signaal dat je nu echt genoeg UV hebt gehad.

‘It turns pink before you do’, zo vat de BBC het treffend samen.

Het is ook nog mogelijk om de tijdvertraging in te stellen door er meer of minder NaOH bij te doen. Zo zou je indicatorstips voor verschillende huidtypen kunnen maken.

bron: BBC News