De werkgelegenheid voor chemici zit in de lift. Vooral voor mlo’ers en mensen met leidinggevende ervaring in de industrie zijn er veel mogelijkheden.

Na een paar jaar ontnuchterende somberheid viert het optimisme weer hoogtij. De economie zit in de lift, consumenten besteden meer en de werkgelegenheid groeit. Weekblad Intermediair maakte onlangs zelfs melding van explosieve groei van het aantal vacatures voor starters. Die explosie zit vooral in de IT en de financiële sector. Maar ook in de techniek gaat het goed. Het Platform Bèta Techniek stelt in het rapport ‘Arbeidsmarktprognoses 2005 - 2010’, verschenen in april, dat mbo laboratorium, mbo procestechniek, hbo laboratorium en hbo chemische technologie goede perspectieven bieden. Perspectieven, prognoses, het blijft toch vaag. Hoe staat het nú met de vraag naar chemici? Een rondje langs gespecialiseerde wervings- en selectiebureaus maakt het concreet: de huidige economische groei vertaalt zich daadwerkelijk in meer vacatures voor chemici.

“Wij merken heel duidelijk dat het economisch meezit. De laatste zes maanden zien we een sterke groei in de vraag naar personeel”, aldus Jessica Jonker, senior consultant bij Labresource, dat zich richt op laboratoriumpersoneel. “De arbeidsmarkt wordt veel dynamischer en dat zien we nu over de gehele breedte van de sector. Het is een groot verschil met bijvoorbeeld twee jaar geleden.” Wervings- en selectiebureaus CUDA (chemie en life sciences) en BIRD Engineering (life sciences industrie) zien het aantal vacatures eveneens groeien. Brenda Berenman, manager recruitment bij BIRD Engineering: “Er gebeurt nu veel meer. Nieuwe projecten worden gestart en bedrijven breiden uit. Ook bij bedrijven die net reorganisaties achter de rug hebben, ontstaat weer behoefte aan personeel.”

De vraag naar chemici neemt toe, maar de ene chemicus is meer in trek dan de andere. De behoefte aan mbo’ers en vooral (k)mlo’ers springt eruit. Deze groep is momenteel niet aan te slepen, zeggen zowel Jonker van Labresource als Leo Visser, directeur van CUDA. “Sinds het begin van de zomer trekt ook de vraag naar hbo’ers aan”, aldus Visser. “Voor wo’ers en gepromoveerden zien we nog niet veel verandering.” Dat is overigens een bekend patroon, zegt hij. “Als het economisch beter gaat, wordt eerst personeel aangenomen dat op de korte termijn waarde kan creëren, zoals in de productie. Zet de groei echt door, dan gaan bedrijven investeren, waardoor er ook meer vraag naar academici komt.”

Ervaring

Vraag naar hoger opgeleiden is er wel, maar dan moeten ze wel ervaring hebben in de industrie. Berenman: “Snel groeiende bedrijven missen een tussenlaag. Starters en juniors krijgen ze wel binnen, onder meer via stageplaatsen, maar ze missen de mensen die leiding kunnen geven aan teams en projecten. Ervaring in een leidinggevende positie in een productieomgeving of in de R&D is daarom zeer in trek.” Het is voor deze groep een geschikt moment om na te denken over een nieuwe stap in hun loopbaan. “Veel kansen liggen er nu voor mensen die ervaring hebben als projectleider en willen doorgroeien naar een managementfunctie of die vanuit een grote organisatie hun ondernemerskant willen ontwikkelen bij een kleiner bedrijf.”

Meer geïnteresseerd in een inhoudelijk georiënteerde baan? Ook dan zijn er volop mogelijkheden. Visser: “Een tijd geleden hadden bijvoorbeeld hbo’ers organische chemie, echt het puur chemische werk, het behoorlijk moeilijk, maar ook die groep is momenteel veel sneller onder de pannen.” Berenman merkt dat ervaring met het maken van biologische producten in trek is bij de farmaceutische industrie. “Bioprocestechnologie, procesontwikkeling, QA, QC, fermentatie, dierlijke celkweek, allemaal gebieden waarvoor ervaren mensen gezocht worden.” Industriële ervaring is wederom een vereiste. Jonker: “Voor gepromoveerden met een behoorlijk fundamentele achtergrond ligt het lastiger. De overschakeling naar een bedrijfsmatige omgeving gaat niet vanzelf.” Berenman beaamt dit. “Mensen met een academische loopbaan hebben het lastiger op de arbeidsmarkt.”

Over de vraag of starters in aanmerking komen voor functies waarvoor werkervaring gevraagd wordt, lopen de meningen uiteen. “Kijk, iedere werkgever wil graag iemand met ervaring, maar als de vraag groot is, moeten er concessies worden gedaan”, zegt Visser. Berenman heeft andere ervaringen. “Starters worden niet binnengehaald op een positie waarvoor twee tot vijf jaar ervaring gevraagd wordt. Dan blijft de vacature gewoon langer openstaan.” Concessies of niet, de krapte op de arbeidsmarkt maakt dat werkgevers zich bereidwilliger opstellen, aldus Visser. “Enige tijd geleden was bij ons de verhouding detacheren, uitzenden, in dienst 40:40:20, maar nu krijgt 70 procent van onze kandidaten meteen een jaarcontract.”

Gevecht

Het gevecht om de werknemer gaat nog wel enkele jaren door. Visser: “We weten dat er nu voor iedere tien mensen die een bedrijf verlaten, twaalf klaarstaan om het gat te vullen. Over ongeveer twee jaar is de verhouding in balans, maar over vijf tot zeven jaar zijn er voor iedere tien plaatsen slechts acht mensen beschikbaar. Dat geldt niet alleen voor Nederland, maar voor heel Europa.”

Het dreigende tekort aan personeel lijkt gunstig voor de werknemer. Die heeft meer te kiezen en meer te eisen. Maar als het tekort echt grote vormen aanneemt, zijn de gevolgen zeer ernstig, zegt Visser. “Als bedrijven onvoldoende personeel hebben, kunnen ze niet verder groeien en stagneert de economische ontwikkeling. Bovendien is er het risico dat bedrijven hun activiteiten gaan verplaatsen naar regio’s waar de arbeidsmarkt wel aan hun vraag kan voldoen.”

Ondanks deze sombere scenario’s is de huidige krappe arbeidsmarkt gunstig voor werkzoekenden. Maar je krijgt de banen niet in de schoot geworpen, waarschuwt Jonker. “Ook in een krappere markt blijft de juiste instelling cruciaal. Dat mensen nu werkloos zijn is niet alleen maar te wijten aan een gebrek aan banen.” Zorg dat je weet welke aspecten je belangrijk vindt in een baan, adviseert ze. En vermijd de Franse slag. “Maak een goed en helder cv, word niet slordig!” |

‘Arbeidsmarktprognoses 2005 - 2010. Trends en cijfers in bètatechniek’ is te vinden op www.platformbetatechniek.nl/content/files/ROA28042006_Arbeidsmarktprognoses.pdf