“Popconcerten, uitgaan en motorrijden. Mijn havo-mlo-hlo-tijd ging op aan bijbaantjes om die geneugten des levens te bekostigen. Ik was niet zo’n student: een zesje was genoeg.” Zo beschrijft Patrick Zeeuwen de aanloopperiode van zijn wetenschappelijke loopbaan. Zijn cum laude promotie (september 2004) en toegekende Veni-beurs (maart 2005) staan hiermee in schril contrast.

Met de beurs, goed voor 200.000 euro, onderzoekt Zeeuwen de komende drie jaar hoe eiwitsplitsende enzymen (proteases) de barrièrefunctie van de huid instandhouden en daarmee uitdroging en infectie tegengaan. Het is een passend vervolg op zijn promotieonderzoek waarin hij een nieuw fysiologisch regelmechanisme ontdekte van een protease-antiprotease systeem. Hij gaat nu farmacologische remmers en proteasespecifieke small interfering RNAs (siRNAs) loslaten op 3D-huidmodellen. “Daar­ naast wil ik transgene muizen genereren om de rol van mijn favoriete proteaseremmer, cystatine M/E, verder te onderzoeken.”

De transformatie van zesjesstudent tot toponderzoeker vat hij samen in één woord: motivatie. “Tijdens de eindstage van het hlo raakte ik pas gemotiveerd. Een analist met gouden handjes leerde mij het vak. Zo wilde ik ook worden. Daarnaast legde mijn begeleider zoveel enthousiasme aan de dag voor wetenschappelijk onderzoek dat die vonk op mij oversloeg.”

Zeeuwen trof de juiste personen om hem te inspireren en te motiveren op momenten dat hij dat zelf niet kon. “Zo stimuleerde mijn latere promotor me tijdens mijn analistenperiode om te studeren, schrijven, presenteren en onderwijs te geven. Inmiddels beschik ik trouwens over een prima zelfmotivatie, hoor.”

Omdat de Veni een persoonsgebonden subsidie is, mag er geen personele ondersteuning voor het project van betaald worden. Dat wordt dus zelf pipetteren? Ja, het praktische werk zal naar zijn mening niet sterk verschillen van zijn analistenbaan. Als kritisch denkende analist heeft hij zich nooit ‘slechts uitvoerende’ gevoeld.

Wat wel veranderd is, zijn de managende taken: mensen aansturen en begeleiden. Lastig en leuk, aldus Zeeuwen. Zijn aanpak: meebewegen. “Je kunt maar beter vanaf het begin vragen hoe ze het willen hebben. De een wil dat je over zijn schouder meekijkt terwijl een ander daar juist bloednerveus van wordt. Een derde wil weer wat vaker een schouderklopje. Ach, het gaat met vallen en opstaan.”

Met de Veni-beurs op zak blijft er genoeg te wensen over, zoals een publicatie in Science of Cell. Voor wie dat nastreeft heeft dermatologie wel een nadeel beperking: huidziekten zijn doorgaans niet levensbedreigend. Zeeuwen: “Kankeronderzoek scoort wat dat betreft beter. Het zal daarom moeilijk worden. Maar de strategie ligt er.”

***Kader***

Naam: Patrick Zeeuwen

Functie: Postdoctoraal onderzoeker

Locatie: Laboratorium voor Dermatologie, UMC St. Radboud

Opmerkelijk: cum laude promotie en toekenning Veni-beurs binnen 7 maanden