Steeds vaker betekent werken in het buitenland dat je een lokaal contract hebt. Dat brengt een hoop extra regelwerk met zich mee. Tips uit de praktijk.

Werken in het buitenland neemt andere vormen aan. In plaats van een tijdelijke uitzending gaan mensen steeds vaker buiten Nederland werken omdat daar nou eenmaal een interessante baan te vinden is of promotiekansen liggen. Dat kan ook binnen dezelfde organisatie het geval zijn. Werken in het buitenland zonder dat je door je werkgever uitgezonden wordt, creëert een heel andere situatie dan voor een expat. Je komt namelijk te werken op een lokaal contract. Vergt een verhuizing naar het buitenland al veel voorbereiding, als je ook het Nederlandse fiscale en sociale stelsel verlaat komt er nog een hoop extra regelwerk bij kijken. Daarvoor hoef je niet naar de andere kant van de wereld, ook als je in bijvoorbeeld in Duitsland of België gaat werken komt er veel op je af.

Rechten

Een lokaal contract betekent dat je belastingplichtig bent in je nieuwe woonland en te maken krijgt met vaak een heel ander stelsel aan sociale voorzieningen en verzekeringen. Je juridische positie als werknemer kan ook drastisch veranderen. Uiteraard treffen die veranderingen ook de eventuele partner en/of kinderen die meegaan. Als je niet meer in Nederland werkt, vervallen je aanspraken op een uitkering in het geval van arbeidsongeschiktheid of werkloosheid. Dat betekent overigens niet dat de rechten die je hier inmiddels hebt opgebouwd compleet vervallen, maar die opbouw stopt wel op het moment dat je Nederland verlaat.

Voor de AOW geldt bijvoorbeeld dat voor ieder jaar buiten Nederland de uiteindelijke AOW-uitkering met 2 procent gekort wordt. Blijf je binnen de EU of ga je werken in een verdragsland (onder meer Australië, Canada, Kroatië, Noorwegen, Turkije en de VS), dan zijn er in sommige gevallen mogelijkheden om je WW- en WIA- (of eerdere WAO-)rechten mee te nemen. Die mogelijkheden moeten per individueel geval bekeken worden.

Voorbereiding

De noodzaak van een goede voorbereiding op de nieuwe situatie is zonneklaar. Die voorbereiding begint ruim voordat de nieuwe contracten getekend worden, tenminste, als je er financieel niet op achteruit wilt gaan. Het belastingstelsel, de sociale premies en voorzieningen, en de kosten van levensonderhoud in het desbetreffende land vormen belangrijke onderdelen van je salariswensen voor je nieuwe baan.

Naast de officiële informatie die door instanties en je werkgever verstrekt wordt is local intelligence onmisbaar. Mensen die ter plekke wonen en werken of gewerkt hebben, vormen de beste bron van informatie. “Als je een beetje om je heen kijkt vind je al snel iemand die weer iemand kent die ook in dat land heeft gewerkt. Praten met mensen die hetzelfde proces hebben doorlopen is heel informatief”, aldus Albert Sikkema. Hij heeft twee jaar gewerkt als sales development manager bij SigmaAldrich in München, Duitsland en werkt sinds 1 januari van dit jaar als marketing director bij Fisher Scientific in Geel, België. Hij woont met zijn gezin weer in Nederland en heeft een Nederlands contract. Inmiddels dient hijzelf als informatiebron voor anderen. “Een vriend van een vriend is net vertrokken naar München voor drie jaar. Wij hebben hem verteld over onze ervaringen en dat vond hij heel nuttig.”

Geen verrrassingen

Je goed verdiepen in het nieuwe systeem kan onaangename verrassingen voorkomen. Sikkema: “In Duitsland heb je in je eerste jaar niet automatisch recht op al je vakantiedagen. Dat heb ik meegenomen in de onderhandelingen.” Goed onderhandelen is wel een sleutelbegrip om je financiële situatie in het buitenland op hetzelfde niveau te houden en liever nog, te verbeteren. Om inzicht te krijgen in je nieuwe financiële situatie is het aan te raden lokaal een financieel adviseur te raadplegen die alles met je doorneemt en je op bijzondere situaties kan wijzen.

Enrico Schuur, regulatory affairs supervisor bij Medtronic in Maastricht heeft net de contractonderhandelingen achter de rug en zit middenin de voorbereidingen op zijn verhuizing naar Zwitserland in december. Daar gaat hij werken als senior regulatory affairs manager voor hetzelfde bedrijf, maar op een Zwitsers contract. Zijn vrouw, eveneens werkzaam voor Medtronic, heeft ook binnen de Zwitserse organisatie een nieuwe baan. “Samen met een financieel adviseur hebben we het hele financiële plaatje in kaart gebracht. Welke aftrekposten zijn er? Wat hou je netto over van je bruto salaris? Hoe staat het met collectieve verzekeringen? Wat is het verschil in cost of living? Allemaal dingen die je moeten weten om te beoordelen of je er financieel op vooruit gaat.”

Lastiger is het om uit te vinden of je nieuwe salaris marktconform is, zegt Schuur. “In Nederland is men vrij open over wat men verdient, maar in het buitenland is dat vaak niet het geval. Er zijn genoeg publicaties te vinden over de gemiddelde salarissen per beroepsgroep, maar in de praktijk heb je daar toch weinig aan.”

Terugkomen

Nederland verlaten mag dan veel geregel met zich meebrengen, terugkomen gaat ook niet zonder slag of stoot, heeft Sikkema gemerkt. “We zijn echt geschrokken van de administratieve rompslomp die dat met zich meebrengt. In onze ervaring heeft dat meer werk gekost dan het vertrek naar Duitsland. We zijn nu ruim acht maanden terug, maar pas sinds twee weken is het alles weer op orde. Vooral de kinderbijslag was een ellende om te regelen.” Dat laatste punt is een mooi voorbeeld van financiële zaken waar je bij je terugkeer ook goed rekening mee moet houden. “In Beieren is de kinderbijslag drie keer zo hoog als in Nederland.” Angst voor administratieve rompslomp moet je echter niet tegenhouden, vindt Sikkema. “We zouden het zo weer doen en wellicht komt het er in de toekomst ook wel weer van. De tijd in München was een geweldige ervaring.” |