Eén specifiek NADPH-oxidase genaamd NOX4 veroorzaakt het grootste deel van de oxidatieve stress, waaronder hersencellen na een beroerte hebben te lijden. Met een ‘klein’ molecuul dat dit waterstofperoxide producerende enzym blokkeert is de schade spectaculair te beperken. In elk geval bij muizen, zo melden farmacoloog Harald Schmidt (School for Cardiovasculair Diseases, Universiteit Maastricht) en Christoph Kleinschnitz (Julius- Maximilians-Universität Würzburg) deze week in PLoS Biology.

Als het ook bij mensen blijkt te werken, dan is dat een absolute doorbraak.

Voor slachtoffers van een beroerte is nu nog maar één goedgekeurd medicijn beschikbaar. En dat mag in 90 procent van de gevallen niet eens worden toegediend vanwege een hele waslijst aan contra-indicaties.

Iemand heeft ooit becijferd dat preklinisch al zeker 1.026 andere stoffen zijn getest voor deze toepassing. Daarvan haalden er zeker 100 de klinische fase, maar uiteindelijk zat letterlijk niets bruikbaars tussen. Veel farmaconcerns proberen het nu niet eens meer.

Tussen die 1.000 stoffen zaten heel wat anti-oxidanten die vrije radicalen afvangen. Als dat niet helpt moet je de vorming van die radicalen misschien wel helemaal voorkómen, bedachten Schmidt en Kleinschnitz. Alleen was de exacte bron van die stress tot nu toe niet bekend.

NOX4 lag het meest voor de hand. Van de vier NADPH-oxidases die bij muizen bekend zijn, komt deze het meeste voor in de bloedvaten. Een eerste onderzoek wees inderdaad uit dat een beroerte de aanmaak van dit specifieke oxidase stimuleert, óók bij mensen. En een vervolgonderzoek met gemodificeerde muizen zonder gen voor NOX4, leerde dat die minder schade lijden door een beroerte dan normaal. Weglaten van het gen voor andere oxidases had geen effect.

Tot slot heeft Schmidt het effect bekeken van de enige NADPH-oxidase-inhibitor die hij kon vinden: 3-benzyl-7-(2-benzoxazolyl)thio-1,2,3-triazolo(4,5-d)pyrimidine, beter bekend als VAS2870. Inderdaad blijken muizen daar veel baat bij te hebben, zelfs als je het pas twee uur na de beroerte toedient.

bron: Universiteit Maastricht