Het meten van een metaboliet in het bloed om de juiste dosis van een medicijn te bepalen, is op zich niet octrooieerbaar. Dat heeft het Amerikaanse Hooggerechtshof zojuist bepaald, tot grote schrik van de biotech-industrie.

Het houdt in principe in dat er aan ‘personalized medicine’ veel minder valt te verdienen dan de industrie wellicht had gehoopt, zo meldt de nieuwsredactie van Nature.

De uitspraak kwam in een zaak die door Prometheus Laboratories in San Diego (Californië) was aangespannen tegen een filiaal van de gerenommeerde Mayo Clinic. Prometheus had twee octrooien op het bepalen van de juiste dosis thiopurine-medicijnen voor patiënten met autoimmuunziektes, met name de ziekte van Crohn. Die methode komt neer op het toedienen van een initiële dosis, het meten van bepaalde metabolieten in het bloed en het aan de hand daarvan bepalen of de dosis hoger of lager moet. Met de diagnostische tests voor de meting van die metabolieten verdient het bedrijf zijn brood.

De Mayo Clinic was ooit klant van Prometheus, maar ontwikkelde vervolgens een eigen diagnostische test die goedkoper was. Waarna Prometheus de kliniek voor de rechter sleepte: de eigen test schond geen octrooi, hem voor dit doel gebruiken wel.

Na 8 jaar procederen heeft het Hooggerechtshof nu dus anders beslist. De redenering van het hoogsteAmerikaanse rechtscollege komt er op neer dat de vorming van die metabolieten na toediening van het medicijn een natuurlijk proces is. Simpelweg aan een arts vertellen dat hij dat natuurlijke proces in de gaten moet houden, is te triviaal voor een octrooi.

“Archimedes had ook geen octrooi kunnen krijgen op het idee om aan scheepsbouwers te vertellen dat ze zijn wet moeten gebruiken om te bepalen of een object wel of niet zal drijven”, aldus opperrechter Stephen Breyer in een toelichting op het vonnis.

Volgens de biotech-industrie zal het de ontwikkeling van ‘personalized medicine’ verlammen omdat niemand gaat investeren in onderzoek dat hem geen exclusief octrooi kan opleveren.

Maar volgens Breyer zijn het juist dit soort octrooien die innovatie pas echt remmen. “Een gevaar dat acuut wordt zodra een geoctrooieerd proces niet méér is dan een instructie om de wetten van de natuur toe te passen.”

Hoe dit soort zaken in Europa liggen, is overigens niet duidelijk. Er lijkt nog niet echt jurisprudentie over te zijn, of weet een van onze lezers daar meer over?

bron: news@nature