Cholesteryl ester transfer protein (CETP) vormt een tunnel waardoor cholesterol van ‘goed’ HDL naar ‘slecht’ LDL kan stromen. Onderzoek met een electronenmicroscoop wijst dit uit, melden Lei Zhang van het Lawrence Berkeley National Laboratory en collega’s in Nature Chemical Biology.

Het onderzoek heldert de moleculaire structuur van CETP op, zowel van losse moleculen als in interactie met hoge- en lagedichtheidslipoproteïnen, respectievelijk bekend als HDL en LDL. Deze deeltjes bevatten cholesterol dat zij door het lichaam transporteren. Hoge LDL waarden en lage HDL waarden zijn beide grote risicofactoren voor het ontwikkelen van hart- en vaatziekten.

Aangezien al bekend was dat CETP de overheveling van cholesterol van HDL naar LDL stimuleert, stond het eiwit al langer in de belangstelling.

Door electronenmicroscoopplaatjes van individuele CETP moleculen samen te voegen kregen de onderzoekers een totaalplaatje van de structuur van het eiwit. Deze bleek de vorm te hebben van een banaan. Beide uiteinden hebben een verschillende vorm, die specifiek doordringen tot in een HDL of LDL deeltje.

De onderzoekers brachten CETP ook in beeld terwijl het was gebonden aan HDL en LDL. Het doordringen in deze deeltjes bleek voor een vormverandering aan de uiteinden van CETP te zorgen, waardoor toegang naar de tunnel binnenin het eiwit vrij kwam.

Door deze tunnel kan het cholesterol van HDL naar LDL stromen. Drie krachten brengen deze verplaatsing op gang. Aan de ene kant het verschil in cholesterolconcentratie en interne dichtheid tussen de HDL en LDL deeltjes en aan de andere kant veranderingen in de hydrofobiciteit in de CETP-tunnel, die een stroming richting LDL stimuleren.

De inzichten de moleculaire structuur van CETP uit dit onderzoek bieden concretere aangrijpingspunten voor nieuwe therapieën tegen hart- en vaakziekten.

Bron: Nature Chemical Biology