Toediening van de darmbacterie Akkermansia muciniphila laat muizen afslanken. Bij mensen werkt het vermoedelijk ook, schrijven Waalse en Nederlandse onderzoekers deze week in PNAS.

De bacterie, ooit vernoemd naar de Wageningse microbioloog Anton Akkermans, voedt zich met darmslijmvlies. Bij zowel muizen als mensen bestaat 3 tot 5 procent van de darmflora uit deze soort. Maar recent werd al ontdekt dat de A.muciniphila-populatie krimpt bij overgewicht en/of diabetes type 1. Voer je muizen een vetrijk dieet, kan de afname oplopen tot een factor 100. Geef je ze daarna ‘prebiotisch’ voedsel (oligofructoses, om precies te zijn) dat de groei van darmflora in het algemeen stimuleert, dan herstelt de populatie zich volledig.

Patrice Cani (Université catholique de Louvain) en collega’s denken nu te weten wat het verband tussen obesitas en die bacterie nu precies is. Samen met de groep van Willem de Vos (Wageningen Universiteit) ontdekten ze dat A.muciniphila ten eerste het darmslijmvlies versterkt, ook al eet hij er een deel van op.

Maar belangrijker is misschien nog dat A.muciniphila zorgt voor de aanmaak van endocannabinoïden, met name 2-arachidonoylglycerol. Die signaalmoleculen werken remmend op darmontstekingen, en versterken de werking van de ‘darmbarrière’ die schadelijke bacteriën en gisten buitenhoudt. En waarschijnlijk geven zij daarbij ook het signaal om het darmslijmvlies te versterken met vers materiaal.

Volgens Cani komt het er op neer dat de bacterie probeert zijn gastheer te vertellen dat hij vijandige micro-organismen voor zijn rekening zal nemen, op voorwaarde dat hij voldoende voedsel krijgt.

Het mooie is dat je obese muizen niet alleen kunt helpen met prebiotica, maar ook door ze een levend kweekje van de bacterie te voeren. Ze worden er slanker door en allerlei symtomen van ‘metabool syndroom’, zoals insulineresistentie, nemen er door af.

Bij mensen heeft Cani het nog niet uitgeprobeerd maar volgens hem staat de literatuur bol van de verwijzingen die doen vermoeden dat A.muciniphila op de menselijke darmen precies dezelfde uitwerking heeft.

bron: news@nature, PNAS