Eiwitproductie in tabaksplanten gaat naar industriële schaal

In Aken is een proeffabriek geopend die antilichamen tegen het hiv-virus kan isoleren uit gemodificeerde tabaksplanten, en de opbrengst kan opzuiveren onder ‘good manufacturing practice’-condities (GMP). De eerste testrun was succesvol en zodra de vergunningen binnen zijn kan worden begonnen aan de antilichaamproductie voor klinische tests, zo meldt het Fraunhofer-Insitut für Molekularbiologie und Angewandte Ökologie (IME).

De proeffabriek is gebouwd in het kader van een EU-project genaamd ‘Pharma-Planta’ waaraan 38 academische en industriële partners meedoen. Pharma-Planta richt zich op ‘moleculair boeren’ oftewel de productie van therapeutische eiwitten voor menselijk gebruik in genetisch gemodificeerde planten. Verwacht wordt dat dit veel goedkoper isdan de huidige productiemethoden die bijvoorbeeld gebruik maken van zoogdiercelkweekjes, terwijl het bovendien op veel grotere schaal kan.

De proeffabriek is in samenwerking met lab-apparatenbouwer Sartorius Stedim ontwikkeld om eiwitten efficiënt te kunnen winnen uit een grote berg biomassa. De planten worden eerst gewassen en geplet, waarna een reeks filtratie- en chromatografiestappen volgt om het gezochte eiwit te extraheren en op te zuiveren. He geheel werkt semi-automatisch en is zo ontworpen dat de onderdelen, die daadwerkelijk in aanraking komen met het eiwit, vrijwel allemaal wegwerpcomponenten voor eenmalig gebruik zijn. Dat betekent dat je desgewenst van het ene naar het andere product kunt overstappen zonder dat je de hele fabriek eerst door en door moet reinigen.

Als test-eiwit is in Aken gekozen voor 2G12, een antilichaam dat zich bindt aan het hiv-manteleiwit gp120. Het virus kan zich dan niet meer aan een cel hechten. Zolang er per jaar 2,7 miljoen mensen een hiv-infectie oplopen, is dit typisch een antilichaam dat om grootschalige productie vraagt.

De genetische code voor dit antilichaam is uit een menselijke immuuncel gehaald en ingebouwd in een tabaksvariëteit genaamd Petite Havana SR-1. In de kassen van Fraunhofer IME kunnen ze inmiddels 1000 kg van deze planten per week kweken, en niet geheel toevallig is dat ook precies de capaciteit van de huidige proeffabriek.

Tijdens de vakbeurs Biotechnica, volgende week in Hannover, worden de eerste resultaten voor het eerst aan het publiek gepresenteerd. Hal 9, stand D30.

bron: Fraunhofer-Gesellschaft