In de VS zijn antilichamen gesynthetiseerd die zich specifiek binden aan de eiwitplaques die worden geassocieerd met de ziekte van Alzheimer. Op z’n minst is dat een handig gereedschap bij het onderzoek naar die fout gevouwen eiwitten, claimen Peter Tessier en collega’s (Rensselaer Polytechnic University) en collega’s een dezer dagen in PNAS.

Een medicijn tegen de ziekte zal het wel niet opleveren, want de antilichamen krijgen de plaques niet van hun plek.

De verdienste van Tessiers onderzoek zit vooral in de manier waarop hij zijn antilichamen ‘passend’ maakt. Zo’n antilichaam is zelf een eiwit, en op zijn website legt Tessier uit dat het actieve gedeelte bestaat uit maximaal 6 peptide-lussen die uit de bulk van het eiwit naar buiten steken. De lengtes en de aminozuurvolgordes van die lussen bepalen samen, welk molecuul door het antilichaam wordt herkend.

Net zo lang proberen totdat je een antilichaam hebt dat zich aan de alzheimerplaques hecht, gaat echter niet werken. Volgens Tessier zijn er namelijk meer dan 10³⁰ combinaties mogelijk.

Bekend is echter welk deel van het amyloïde-eiwit zorgt voor het klonteren aan andere exemplaren van datzelfde eiwit. Die sequentie heeft Tessier er uit geknipt en als lus aan zijn antilichaam gehangen. Waarna dat antilichaam inderdaad aan de plaques bleek te blijven hangen. Losse, correct gevouwen eiwitten laat het met rust, kennelijk omdat het desbetreffende peptidefragment daarbij wat minder prominent naar buiten steekt.

Zie de website van Tessiers lab (omlaag scrollen!)

De onderzoekers spreken inmiddels van ‘gammabodies’, wat staat voor ‘Grafted AMyloid-Motif AntiBODIES’. Ze denken dezelfde truc te kunnen uithalen om antilichamen te maken die zich specifiek hechten aan eiwitten die zich misdragen bij de ziektes van Parkinson of Creutzfeldt-Jacob.

bron: Rensselaer