Dat in alle amfora’s op de bodem van de Middellandse Zee wijn heeft gezeten, is een fabeltje. DNA-onderzoek wijst uit dat de oude Grieken veel meer voedingswaren moeten hebben geëxporteerd, zo wordt gemeld in het Journal of Archaeological Science.

Brendan Foley (Woods Hole Oceanographic Institution, VS) en Maria Hansson (Lund University, Zweden) onderzochten 9 amfora’s, afkomstig uit scheepswrakken uit de 5e tot de 3e eeuw voor Christus. Ze werden beschikbaar gesteld door het Griekse ministerie van Cultuur en Toerisme dat er nog duizenden op voorraad schijnt te hebben.

Het bleek mogelijk om uit die amfora’s DNA-fragmenten te winnen van ongeveer 100 basenparen, en die te analyseren. Resultaat: slechts 5 van de 9 amfora’s bevatten DNA-sequenties die overeenkomen met die van de wijndruif. In 6 van de 9 werd DNA van de olijf aangetroffen (dat kan dus zowel van olijfolie als van hele olijven komen). Ook werden sporen aangetroffen die kunnen worden toegeschreven aan kruiden (munt, rozemarijn, tijm, oregano en/of salie), aan de walnotenfamilie, de gemberfamilie, vlinderbloemigen, de terpentijnboom en de jeneverbes.

Er zal ook wel DNA tussen hebben gezeten dat helemaal nergens mee overeenkomt, omdat de bijbehorende planten- of dierenfamilie gewoon nog niet is gesequenst.

En dan te bedenken dat Foley er 27 ‘peer reviewed’-studies uit de literatuur op heeft nageslagen waarin in totaal 5.860 amfora’s uit mediterrane scheepswrakken worden beschreven. Als je die artikelen mag geloven, zat er wijn in 95 procent van die amfora’s. Maar nu rijst het vermoeden dat dat komt doordat ooit per ongeluk enkele amfora’s zijn aangetroffen die nog afgesloten waren en waar inderdaad wijn in zat, waarna de associatie tussen amfora’s en wijn altijd is blijven hangen.

De analyseresultaten doen eerder vermoeden dat er allerlei soorten voedsel per amfora werden verscheept, en dat het misschien niet alleen pure ingrediënten waren maar ook ingewikkeldere producten die met kruiden werden geconserveerd of op smaak gebracht.

Bovendien was het kennelijk niet ongebruikelijk om amfora’s de ene keer voor wijn te gebruiken, en er bij een volgende reis olijven in te doen.

Volgens kenners is het niet onwaarschijnlijk dat DNA in zeewater zo lang goed blijft. En kennelijk blijft het ook nog goed als een amfora na het opvissen 20 jaar in een Grieks overheidsdepot ligt, waar de zon er nog steeds niet bij kan komen.

De volgende stap is om veel meer amfora’s en ander aardewerk te gaan analyseren om te zien of dat nuttige informatie over de geschiedenis van de mediterrane handel oplevert.

bron: naturenews