Supermarkten knijpen voerdselproducenten kapot

In de voedingsmiddelenindustrie is het rendement van R&D gemiddeld negatief. En dat komt vooral doordat de branche zich te veel laat ringeloren door Appie, Dirk en de andere grote jongens, zo valt op te maken uit het rapport ‘Samen excelleren in innovatie en efficiency’ dat zojuist is gepubliceerd door ABN Amro.

Het rapport somt een hele reeks factoren op die remmend werken op innovatie. Met stip bovenaan staat de zwakke positie van de voedingsproducenten ten opzichte van de supermarkten, die verreweg de grootste afnemers zijn. Ook speelt mee dat er steeds hogere eisen aan inovaties worden gesteld, en dat de kans zeer hoog is dat een nieuw product flopt. Tegelijk wordt de maximale terugverdientijd steeds korter. Tot slot staan reclameregels van de overheid de marktintroductie van innovaties in de weg.

Volgens ABN Amro wijzen de beschikbare cijfers er dan ook op dat investeringen in R&D-activiteiten binnen de Nederlandse voedingsmiddelenindustrie momenteel resulteren in een lagere financiële performance. Kostenbeheersing en rationalisatietrajecten brengen meer op. En dat wéten ze.

De bank concludeert er echter niet uit dat de branche dan maar meteen moet ophouden met innoveren. Zonder innovatie heeft ze immers ook niet zo veel toekomst.

In plaats daarvan pleit het rapport voor meer samenwerking in de keten, teneinde een vuist tegen de supermarkten te kunnen maken. Dat hoeft niet per se via fusies en overnames te gebeuren: juist de kleinere bedrijven binnen de branche beschikken vaak over unieke kennis en vaardigheden, die bij een consolidatieslag al snel verloren gaan.

Gepleit wordt dan ook voor keten-‘ambidexterity’ oftewel tweehandigheid: tegelijk innoveren én je bestaande processen verbeteren.

bron: VMT