Een groot internationaal team van onderzoeksinstellingen en bedrijven gaat op jacht naar nieuwe geneesmiddelen tegen de tuberculosebacterie en twee andere dodelijke bacteriën. De Europese Unie wijst het consortium € 18 miljoen toe.

Tijdens de projecten, genaamd RespiriTB en RespiriNTM, wordt gezocht naar nieuwe wapens voor de strijd tegen Mycobacterium (M.) tubercolosis, M. avium en M. abscessus, alle drie dodelijke bacteriën die jaarlijks ruim anderhalf miljoen slachtoffers maken.

In het persbericht van het Leids Universitair Centrum (LUMC) legt professor Meindert Lamers uit wat ze precies gaan doen: ‘Eerst identificeren we een geschikt eiwit dat van levensbelang is voor de bacterie, waar we vervolgens bestaande middelen op testen.’ Hieruit volgt een inhibitor, ofwel een stof die het cruciale eiwit remt en daarmee de bacterie doodt. Dan gaan de onderzoekers de inhibitor chemisch optimaliseren en testen bij mensen.

Het RespiriTB/RespiriNTM-consortium is hard nodig, want tuberculose is lastig te bestrijden en bacterieresistentie wordt steeds problematischer, aldus Lamers. Bovendien zijn er tegen de andere twee bacteriën zeer weinig medicijnen beschikbaar.

Het onderzoek gaat zes jaar duren. Deelnemende Nederlandse en Belgische partijen zijn LUMC, Universiteit Leiden, Universiteit van Antwerpen, FFUND en Janssen Pharmaceutica. Laatstgenoemde gaf de aanzet tot het consortium en is mede-financierder. Het bedrijf ontwikkelde eerder al een geneesmiddel tegen medicijnresistente tuberculose - bedaquiline - en het onderzoeksteam gaat kijken of eventuele nieuwe antibiotica een synergetische (elkaar versterkende) werking hebben met dit middel.