OCW toponderzoeksprogramma’s. NWO dat dit zogeheten ‘Zwaartekracht’-programma regisseert. Ben Feringa

De verantwoordelijke minister Jet Bussemaker stelt dat ze onderzoek wil stimuleren ‘dat tot de wereldtop behoort of de potentie ervoor heeft’. “Vrij en onafhankelijk onderzoek is van groot belang om doorbraken te kunnen forceren in grote maatschappelijke vraagstukken.”

Naar verluidt is het de grootste financiële injectie in de Nederlandse wetenschap sinds 1998.

Aan elk programma doen meerdere universiteiten mee. Het grootste bedrag, 35,9 miljoen, gaat naar ‘NanoFront’, een samenwerkingsverband van de TU Delft en de Universiteit Leiden die er samen nog eens 15 miljoen bijleggen. Onder leiding van de Delftse hoogleraar Cees Dekker gaan ze “kijken, controleren en bouwen op de ultieme schaal van de tastbare materie: atoom voor atoom, op een manier die een paar jaar geleden nog volstrekt ondenkbaar was.” Bij NanoFront zijn onder meer de Delftse onderzoekers Leo Kouwenhoven , Henny Zandbergen, Nynke Dekker en Lieven Vandersypen betrokken, en hun Leidse collega’s Carlo Beenakker, Joost Frenken, Michel Orrit en Tjerk Oosterkamp. Cees Dekker verwacht een stuk of 100 extra mensen te kunnen aantrekken, waaronder een zevental internationale topwetenschappers.

26,9 miljoen gaat naar Functionele Moleculaire Systemen, een onderzoeksproject van de Radboud Universiteit Nijmegen, de TU Eindhoven en de Rijksuniversiteit Groningen. Zij zetten hun respectievelijke boegbeelden Roeland Nolte, Bert Meijer en Ben Feringa er op, met hulp van Jan van Hest, Sijbren Otto en René Janssen. Samen willen ze “complete controle krijgen over moleculaire zelfassemblage, bijvoorbeeld om nanomotortjes te maken en dynamische biomaterialen voor weefselreparatie in het lichaam, en om grip te krijgen op efficiënte meervoudige katalyseprocessen zoals die in cellen plaatsvinden.”

Nog eens 30,7 miljoen gaat naar het Cancer Genomics Center Netherlands (CGC.nl) onder leiding van René Bernards. Hierin werken NKI-AVL, het Erasmus MC, het Hubrechtlab van de KNAW en de Universiteit Utrecht samen. Doel is de genetische oorzaken te vinden van het verschijnsel dat kankertherapieën bij de ene patiënt wel aanslaan en bij de ander niet. Deelnemers zijn onder meer Hans Bos, Hans Clevers, René Medema, Roland Kanaar en Alexander van Oudenaarden.

Van het resterende bedrag gaat 18,3 miljoen naar theoretische fysica, 27,6 miljoen naar taalwetenschap en nog eens 27,6 miljoen naar kinderpsychologie.

bron: NWO, TU Delft, TU Eindhoven