NWO deelt € 138 miljoen uit voor de realisering van tien grootschalige onderzoeksfaciliteiten. De bulk gaat via-via naar de moleculaire wetenschappen, werd vandaag duidelijk.

Het grootste bedrag, € 19,5 miljoen, gaat naar het instituut voor ruimte-onderzoek SRON als bijdrage aan de Europese ruimtetelescoop Athena (zie de afbeelding). Die moet vanaf 2028 onder meer gaan kijken naar de chemische samenstelling van het heelal. SRON draagt onder meer een uiterst gevoelige röntgenspectrometer annex camera bij om, van een afstandje, metingen te doen aan gassen bij temperaturen tot 10 miljoen K.

€ 18,2 miljoen gaat naar het Ruisdael Observatory, een uitgebreid meetnet van vaste en mobiele sensoren dat de fysische en chemische eigenschappen van de atmosfeer boven Nederland continu moet gaan monitoren.

€ 17,3 miljoen gaat naar het Netherlands X-Omics Initiative, een bundeling van onderzoeksmethoden op het gebied van gen-, prote-, metabol- en andere omics ten behoeve van biomedisch onderzoek.

Vrijwel hetzelfde bedrag is voor het initiatief Netherlands Electron Microscopy Infrastructure (NEMI) dat de bestaande elektronenmicroscopielabs verenigt en voorziet van nóg betere instrumentatie.

€ 11,3 miljoen gaat naar het Netherlands Plant Eco-phenotyping Centre (NPEC), een initiatief om verbanden te achterhalen tussen de genetischesamenstelling van voedingsgewassen en de fenotypes die daarvan het gevolg zijn.

€ 10,8 miljoen gaat naar HFML-FELIX, het Nijmeegse lab dat extreem sterke magnetische velden kan combineren met infrarood- en terahertzstraling.

En dan is er nog € 4,8 miljoen voor een lab voor onderzoek naar infectieziekten in Rotterdam, dat vorige week werd geopend. Het voldoet aan BSL3, het eennahoogste bioveiligheidsniveau.

De rest van de € 138 miljoen gaat naar plaattektoniek (onder meer om aardbevingen door gaswinnng te voorspellen), neutrinodetectie en digitale ontsluiting van data binnen de geesteswetenschappen.

Het is de afronding van een proces dat in 2015 begon. Een commissie onder voorzitterschap van de Eindhovense hoogleraar Hans van Duijn bracht toen eerst in kaart wat er al aanwezig of gepland was op het gebied van grootschalige onderzoeksfaciliteiten. Ze vond er 164, waarvan er 113 in principe aan alle voorwaarden voor extra geld voldeden. Daarvan belandden er 33 op een nationale roadmap van topprioriteiten, en 21 daarvan bleken goed genoeg georganiseerd om daadwerkelijk een aanvraag voor extra geld in te dienen. Daarvan vallen er nu dus tien in de prijzen, het aantal dat Van Duijn indertijd al voorspelde.

Eerder vandaag presenteerde NWO tevens haar strategische plan voor de jaren 2019-2022, dat de nadruk legt op beter contact tussen wetenschap en samenleving.

bron: NWO