In onze neiging om steeds meer transactioneel te denken, lopen we het risico de bredere waarde van een vereniging als de KNCV uit het oog te verliezen, aldus Jan-Willem Toering.  

Lid zijn van de KNCV is niet meer zo vanzelfsprekend als het ooit was. Vroeger werd je als chemicus uiteraard lid.  Uit liefde voor het vak — of gewoon omdat de professor zei dat het zo hoorde. Nu wordt eerst de rekenmachine gepakt. Wat krijg ik terug voor mijn contributie? Wat levert het op? Alsof het lidmaatschap een abonnement is op de Basic-Fit waar je hoogstens twee keer per jaar komt. 

Maar de KNCV is geen sportschool waar je veilig met je oortjes in van de faciliteiten gebruikmaakt. Het is een gemeenschap. En als lid ben je geen klant, je bent eigenlijk een mecenas, een investeerder in de toekomst van de chemie.  

Je betaalt contributie niet alleen voor jezelf, maar omdat je gelooft dat een sterke vereniging een krachtige stem moet kunnen laten horen — in het publieke debat, in de politiek, en in de samenleving. 

‘Het lidmaatschap is geen abonnement op de Basic-Fit waar je hoogstens twee keer per jaar komt’  

Juist daarom is het zo waardevol dat de vereniging wordt gedragen en gefinancierd door haar leden. In de VS zien we nu hoe kwetsbaar organisaties kunnen zijn als ze afhankelijk zijn van overheden of enkele subsidiegevers die hun steun intrekken zodra iets hen niet zint. Dankzij een brede, betrokken achterban is de onafhankelijkheid van onze vereniging stevig verankerd.  

Gelukkig is er reden voor optimisme. Na jaren van daling is het ledental van de KNCV dit jaar weer voorzichtig gegroeid. Een teken dat het belang van een sterke chemiegemeenschap wordt (h)erkend — en dat er een fundament is om verder op te bouwen. 

Het is belangrijk dat we dat momentum vasthouden. Niet alleen door als leden meer verantwoordelijkheid te nemen, maar ook door als vereniging te blijven vernieuwen.  
Een vereniging blijft alleen levend als leden zich betrokken voelen én als we elkaar blijven uitdagen en verrassen. Niet door meer van hetzelfde te blijven doen, maar door steeds een scherp oog voor onze relevantie te houden, inhoudelijk én sociaal. 

Wees dus geen zuinige klant maar een royale mecenas. Denk mee, doe mee, nodig anderen uit. Bouw mee aan een vereniging die blijft inspireren — nu en straks. 

Jan-Willem Toering is directeur van de Koninklijke Nederlandse Chemische Vereniging. Reageren: jwt@kncv.nl