Een groep sterrenkundigen, waaronder Leidse astronomen, heeft een ontbrekende schakel gevonden in het pad dat water aflegt voor het op kometen, planetoïden en planeten terecht komt. Hun vondst ondersteunt de hypothese dat het water op aarde nog ouder is dan de zon. Ze publiceerden hun resultaten op 8 maart in Nature.

Sterren ontstaan wanneer een wolk van gas en stof in het heelal ineenstort. Het centrum wordt een ster en daaromheen draait een schrijf van gas en stof. Dit materiaal klontert gedurende een paar miljoen jaar samen tot kometen, planetoïden en uiteindelijk planeten. Er was al water gevonden in kometen, planetoïden en planeten, maar nog niet in de draaiende stofschijf. Sterrenkundigen kunnen uit de verhouding water (H₂O) en zwaar water (HDO) afleiden waar en wanneer het water is gevormd.

John J. Tobin en zijn medeauteurs hebben nu water en zwaar water gevonden in de schijf rond de ster V883 Orionis, die op ongeveer 1300 lichtjaren van de aarde in het sterrenbeeld Orion staat. De gasschijf rond deze ster is om vooralsnog onbekende redenen warmer dan normaal, waardoor het water gasvormig is en de sterrenkundigen het met telescopen kunnen detecteren. Met de Atacama Large Millimeter Array (ALMA) konden ze daarnaast de verhouding H­₂O/HDO bepalen, die in deze wolk sterk op de verhouding in koude stervormingswolken en kometen in ons zonnestelsel lijkt.

‘De verhouding tussen zwaar water en water is dus hetzelfde in het begin én aan het eind van het pad dat water aflegt’, aldus medeauteur Margot Leemker in een persbericht van de Sterrewacht Leiden. ‘Dat bevestigt het idee dat water al wordt gevormd in de interstellaire ruimte en dat het relatief onveranderd op kometen en planeten terecht is gekomen. Ook bij onze zon en bij onze aarde heeft water deze route waarschijnlijk afgelegd.’