Ondanks dat er al een aantal veelbelovende vaccins tegen het coronavirus in een ver stadium van ontwikkeling zijn, blijven onderzoekers toch zoeken naar andere methodes voor vaccins, mochten de resultaten van de eerstgenoemden tegenvallen. Alexandra Walls, Neil King en collega’s van de University of Washington bedachten zo’n alternatief, gebaseerd op nanodeeltjes die je kunt laten assembleren.

De onderzoekers gebruikten een computer voor het ontwerp van de deeltjes, die ze baseerden op het receptor-bindend domein (RBD) van het spike-eiwit van SARS-CoV-2. Uit de computer rolde een deeltje van 28 nm groot met 120 subeenheden, bestaande uit twee componenten: een met vijf eenheden (pentameer) en een met drie eenheden (trimeer). Het trimeer (blauw op de foto) steekt naar buiten en bestaat uit het RBD met flexibele aminozuurketens. Het pentameer (oranje op de foto) zorgt voor de body van het nanodeeltje. Als je ze 1 op 1 mixt, dan gaan de deeltjes vanzelf aan elkaar zitten en vormen zo dus het nanodeeltje dat zestig kopietjes van het RBD laat zien.

Uit twee muismodellen bleek dat het nanodeeltje van de Amerikanen veel beter werkt dan het opgeloste spike-eiwit. Het zorgt voor potente neutraliserende antilichamen in de muizen, tien keer sterker dan het spike-eiwit in een vijf keer lagere dosis. Daarnaast binden de gegenereerde antilichamen niet op maar een plek, maar overlappen ze meerdere delen van het virus, waardoor de antilichamen eventuele mutaties van SARS-CoV-2 te boven kunnen komen.

Een hoop veelbelovende resultaten. Het is nu wachten op klinische tests. Wie biedt zich aan als vrijwilliger?

_{Walls, A. C. et al. (2020) Cell 183}