‘Laten uitbranden is het beste’, stelt Ricardo Weewer, lector brandweerkunde aan de Nederlandse Brand­weer­academie. ‘Maar dan moeten er uiteraard geen mensen in vastzitten en moet er aan alle kanten 10 m ruimte zijn.’ In de praktijk is doven van een brandende elektrische auto daarom bluswerk – met heel veel water. Vooral de accu is brand­gevaarlijk.

‘Een accu bestaat uit meer dan honderd batterijen’, legt Weewer uit. ‘Door goed te koelen, voorkom je dat de brand overslaat van de ene naar de andere.’ Maar koelen is nog niet zo eenvoudig. Het batterijpakket is stevig ingepakt, juist voor de veiligheid. ‘Sommige types hebben inmiddels een speciale blusopening. Dat helpt wellicht.’

Wanneer de rook is opgetrokken, is het bluswerk nog niet klaar. Je moet dan nog 48 uur koelen. Maar ook daarna kan het vuur weer oplaaien. Daarom dien je het wrak minstens een week op een veilige plek te stallen.

Onderdompelen

Een nieuwe blusoptie is de auto zo snel mogelijk in een container vol water hijsen en een weekje ondergedompeld laten staan. Dat gebeurde onlangs met een gloednieuwe, ‘rokende’ elektrische BMW in Breda en met een Tesla in Antwerpen, die tijdens het snelladen vlam vatte. Zo’n bluscontainer bespaart water en schadelijke stoffen spoelen niet weg. Bij een brand kan uit lithiumaccu’s het zure en giftige waterstoffluoride vrijkomen, een verbrandingsproduct van het elektrolyt. Weewer: ‘De exacte chemische samenstelling van de accu kennen we meestal niet. Om in te grijpen, doet dat er ook niet toe. De keuze is simpel: water of uitbranden.’

Brand in of bij een elektrische auto kan de accu doen ontvlammen. Maar de accu kan ook zelf brand veroorzaken wanneer een batterij beschadigd raakt, wordt overladen of een productiefout kent. Er kan kortsluiting ontstaan of het lithium kan door contact met zuurstof ontbranden. Ook het elektrolyt is vaak brandbaar. De hitte van één brandende batterij kan vervolgens de naastliggende batterijen beschadigen met een thermal runaway als gevolg: een kettingreactie van ontbrandende batterijen.

Elektrische auto’s lijken niet vaker brand te veroorzaken dan benzin­e­auto’s

Een elektrische auto lijkt niet vaker brand te veroorzaken dan een benzineauto. Minder zelfs, denken fabrikanten, maar dat moet de praktijk nog uitwijzen. Maar elektrische auto’s kunnen evengoed het slachtoffer worden van pyromanen. Sinds 2000 is het aantal autobranden in Nederland verdubbeld tot 5.500 per jaar. Dat zijn er zo’n vijftien per dag, of beter gezegd, per nacht. ‘Een auto in de fik steken is een koud kunstje en de pakkans is laag’, verklaarde forensisch psycholoog Ernst Ameling in de Volkskrant.

Ongeluk

Ongetwijfeld de meest complexe situatie voor de brandweer is een verkeersongeval met een zwaar beschadigde, ‘rokende’ elektrische auto met gewonden erin. Weewer: ‘We hebben helaas nog geen apparaat dat meet of er spanning op de carrosserie staat. Van 7 m afstand kunnen we altijd veilig blussen met speciale handschoenen aan. Maar kun je de auto ook veilig benaderen? Dat is nu vaak nog een dilemma.’

Via het kenteken kan de brandweer opvragen hoe je de spanning kunt uitschakelen. Auto’s aan een laadpaal zijn op afstand te ontkoppelen. En elke fabrikant heeft een expert die vaak ook direct naar de locatie komt. Weewer besluit: ‘Een brand in een elektrische auto is nog steeds een zeldzaamheid. Daar willen we allemaal van leren. Ik houd niet zo van doemscenario’s, maar stel je een volle parkeergarage voor waar de ene helft aan een laadpaal hangt en de andere helft een waterstoftank heeft. We moeten nu al goed nadenken over wat voor preventieve maatregelen er nodig zijn.’