Zeggen dat Daniël Blanco – spreker op de Avond van de Chemie op 14 oktober – een ‘bevlogen’ docent is, doet zijn inspanningen geen recht, want hij besteedt bijna de helft van zijn tijd als onderzoeker aan het voorbereiden van zijn colleges. Alles met dat ene doel: ‘Uiteindelijk moet een student zich als chemicus én als mens ontwikkelen.’
De erelijst van organisch chemicus dr. Daniël Blanco (48) omvat meerdere prijzen voor zijn verdiensten als onderwijzer. En dat terwijl in zijn aanstelling ‘100% onderzoek, 0% onderwijs’ staat sinds Floris Rutjes hem naar zijn onderzoeksgroep aan de Radboud Universiteit in Nijmegen haalde. ‘Maar we zijn bezig dat aan te passen’, vult hij lachend aan.
‘Chemie is overal, maar probeer maar eens een filmfragment te vinden dat past bij een cyclisatiereactie’
Lachen doet de uit Spanje afkomstige Blanco sowieso veel. Hij straalt energie en positiviteit uit en maakt onmiddellijk verbinding met de ander. Het is meteen duidelijk: dit is de docent waarvan iedereen zou wensen dat ze hem hadden gehad. Zelfs tijdens het interview toont Blanco diverse fragmenten uit films en series, vaak fantasievol en met veel humor bewerkt tot iets wat relevant is voor zijn colleges. Zo wordt de befaamde opening crawl van Star Wars in de handen van Blanco een samenvatting van zijn college en gebruikt hij de intro van Game of Thrones om alle ‘hoofdrolspelers’ van het college te benoemen. De vorm mag dan opvallend zijn, Blanco verliest nooit uit het oog waar het om draait: ‘Uiteindelijk moet een student zich als chemicus én als mens ontwikkelen.’
Een leuk filmpje maken is één ding, maar uiteindelijk draait het er – in deze tijd van oneindig veel afleidingen – om de aandacht van je studenten langdurig vast te houden én ze iets te leren.
‘Daar heb ik intussen allerlei methodes voor bedacht. Dat begint al bij je uitgangspunt. Je moet bij de voorbereiding van het college denken: dit gaat de mother of all lectures worden! Zelfs als dat het uiteindelijk niet wordt, en dat is meestal het geval, moet je daar toch naar streven. Usain Bolt heeft ook maar één keer 9,58 s op de 100 m sprint gelopen, maar hij heeft zich elke keer dat hij aan een race begon, voorgenomen de snelste race ooit te lopen.’
Het vergt wel een grote tijdsinvestering, lijkt me.
‘Ik geef studenten mee dat ze een verantwoordelijkheid hebben naar de samenleving. Als je er zo naar kijkt, is alles wat ik ze mee kan geven een investering in de maatschappij. Ik leg studenten daarmee druk op, maar dan moet ik dat ook bij mezelf doen. Elk college telt. De beste docenten zijn een geloofwaardig rolmodel.’
Kun je eens schetsen hoe een gemiddeld college er bij jou uitziet?
‘Iedereen houdt van muziek, dus ik begin elk college met een opzwepend intro, zoals ze dat bij concerten ook doen. Daarna maak ik het persoonlijk: ik vertel ze wat ik voelde en ervoer toen ik zelf voor het eerst kennismaakte met wat ik ze vandaag ga vertellen. Onbewust geef ik ze dan mee: over een paar jaar kan jij mij zijn. Psychologen zeggen dat je maar een minuut of twintig geconcentreerd kunt luisteren, dus ik stop er na elke twintig minuten een filmfragment in dat hun aandacht weer pakt, al dan niet aangepast door mij om het relevant te maken voor de chemie die we bespreken. Star Wars, Game of Thrones, zolang het maar iets is dat in hun belevingswereld past.’
Hoe vind je de juiste filmpjes?
‘Dat is ontzettend moeilijk en kost me uren googelen. Chemie is overal, maar probeer maar eens een filmfragment te vinden dat past bij een cyclisatiereactie. Tegenwoordig draai ik het om: als ik een film of serie kijk, onthoud ik waar passages inzitten die ik kan gebruiken in mijn colleges. Heel soms komt er iets voorbij dat precies aansluit bij datgene wat ik wil behandelen tijdens college. Breaking Bad (een serie over een leraar chemie, red.) is daarvoor natuurlijk een goudmijn.’
‘Mijn grootste inspiratie vormen de docenten die me lieten zien hoe het niet moet’
Wat heeft jou geïnspireerd om het zo aan te pakken?
‘Mijn grootste inspiratie vormen de docenten die me lieten zien hoe het niet moet. Dat helpt enorm. Ik heb in het begin ook veel nagedacht over de dingen die ik zelf miste in college, of wat ik graag zou hebben gezien. Het is niet één gouden regel, maar meerdere kleine en grote inzichten samen. Ik noemde al dat ik denk dat je studenten moet benaderen met dingen uit hun eigen belevingswereld, maar daarnaast is het ook belangrijk dat je op een persoonlijk niveau een verbinding maakt, en dat je de doelen en verwachtingen vooraf scherp hebt. Die doelen moeten precies uitdagend genoeg zijn: moeilijk, maar haalbaar. Dit ging natuurlijk niet vanaf het begin van mijn carrière als docent meteen helemaal goed, het was zoeken naar de juiste vorm. Maar op een bepaald moment krijg je dan een eigen stijl, die blijkbaar aanslaat.’
Hoe vertaalt die eigen stijl zich naar het scherm, in deze coronatijd?
‘Dat is moeilijker, maar niet onmogelijk, en ook een beetje afhankelijk van het vak. Ik kies tijdens de theorie voor intermezzo’s met korte filmpjes van maximaal tien minuten die we vooraf hebben opgenomen. Daar hebben we er inmiddels heel veel van. Je ziet mij schrijven op een glazen lightboard, wat dan in spiegelbeeld wordt weergegeven. Daarna hebben we een Q&A-sessie die ik nog steeds start met muziek en waarin ik veel filmpjes uit de belevingswereld van de studenten gebruik. I still do my thing.’
Tot slot: wat kunnen we van je verwachten als spreker op de Avond van de Chemie op 14 oktober?
Lachend: ‘Een interactief mini-college. De rest is een verrassing!’
Avond van de Chemie
Op 14 oktober 2021 komt Daniël Blanco spreken op de Avond van de Chemie in het Parktheater te Eindhoven, jaarlijks georganiseerd door de KNCV. Een combinatie van inspirerende verhalen, prijsuitreikingen en de kans om elkaar weer te ontmoeten!
Kijk hier voor meer informatie en kaartverkoop.
Nog geen opmerkingen