De synthese van vitamine B12, nu vijftig jaar geleden, was een waar hoogstandje waar synthetisch chemici hun handen vol aan hadden. Maar de wetenschap achter deze bijzondere vitamine gaat nog veel verder terug.

Wat is er eigenlijk zo speciaal aan vitamine B12? Het is de enige vitamine die kobalt bevat, vandaar ook de minder gangbare benaming cobalamine, en kent de laagste ADI, advanced daily intake, van alle vitaminen, namelijk 3 µg. Maar het bijzondere zit vooral in de structuur. B12 heeft de meest ingewikkelde structuur van de vitaminen, die bovendien niet voorkomt in het plantenrijk en uitsluitend wordt geproduceerd door bacteriën die in symbiose leven met hogere organismen.

Vitaminen worden ontdekt in de tijd van Louis Pasteur, toen ziekten nog toegeschreven werden aan de aanwezigheid van een exogeen agens. In 1890 bewijst de Nederlandse microbioloog Martinus Beijerinck echter dat ziekte ook kan ontstaan door afwezigheid van een nutritionele factor. Maar het verhaal van B12 begint nog eerder, in 1849. De Britse arts Thomas Addison beschrijft in dat jaar een dodelijke bloedarmoede, pernicieuze anemie, maar hij vindt geen remedie.